Antropologen David Graeber (61-20) en David Wengrow (°72) schreven een boek en tonen aan dat het gangbare verhaal over het ontstaan van de mensheid - denk aan de boeken van Steven Pinker, Jared Diamond en de onterecht gehypete Yuval Noah Harari - niet klopt.
Ze schreven eigenlijk een filosofisch boek. Wengrow: “Het grootste deel van de menselijke geschiedenis is voor ons reddeloos verloren gegaan. Onze soort, Homo sapiens, bestaat al minstens tweehonderdduizend jaar, maar van wat zich in het overgrote deel van die periode heeft afgespeeld, hebben we geen idee. Zo zijn in de grot van het Noord-Spaanse Altamira gedurende een periode van minstens tienduizend jaar tussen 25.000 en 15.000 v.C. schilderingen en inscripties gemaakt, en vermoedelijk hebben zich in deze periode veel spectaculaire gebeurtenissen voorgedaan, die grotendeels niet meer te achterhalen zijn.”
“Voor de meeste mensen maakt dat weinig uit, want ze denken zelden na over de grote lijnen van de menselijke geschiedenis. Daar hebben ze ook weinig reden toe. Voor zover ze zich daar ooit al mee bezighouden, is dat meestal als ze zich afvragen waarom de wereld zo’n puinhoop lijkt en waarom de mensen elkaar zo vaak slecht behandelen. Wat zijn de redenen voor oorlog, hebzucht, uitbuiting en stelselmatige onverschilligheid voor het lijden van anderen? Zijn we altijd zo geweest, of is er op een bepaald moment iets vreselijk misgegaan?”
“Eigenlijk gaat het hierbij om een theologisch debat. In wezen is de vraag: is de mens van nature goed of slecht? Maar als je erover nadenkt, is die formulering tamelijk onzinnig. ‘Goed’ en ‘slecht’ zijn zuiver menselijke begrippen. Het zou nooit bij iemand opkomen om te kibbelen over de vraag of een vis of een boom goed of slecht is, omdat ‘goed’ en ‘slecht’ begrippen zijn die mensen hebben verzonnen om zichzelf met anderen te kunnen vergelijken. Dus is de vraag of de mens in wezen goed of slecht is al net zo onzinnig als de vraag of de mens in wezen dik of mager is.”
“Maar toch, als mensen nadenken over de lessen van de prehistorie, komen ze bijna altijd weer bij zulke vragen uit. Het christelijke antwoord is bij iedereen bekend: ooit leefden wij mensen in een staat van onschuld, maar we zijn bezoedeld geraakt door de erfzonde. We wilden godgelijk zijn en daarvoor zijn we gestraft; nu leven we in een staat van zonde en hopen we op een toekomstige verlossing.” Het vervolg staat in dit uiterst boeiende boek - Het begin van alles - dat terecht goed verkocht wordt.
