Terwijl artificiële intelligentie rustig onze huishoudens insluipt, maakt het tegelijkertijd sprongen in de rechtspraak. Voor het eerst in Nederland heeft een rechter in een officiële uitspraak melding gemaakt van het gebruik van ChatGPT als informatiebron.
Een kantonrechter in Gelderland gebruikte de AI-chatbot om de gemiddelde levensduur van zonnepanelen vast te stellen in een conflict tussen twee huiseigenaren. Het vonnis vermeldde dat de rechter, mede op basis van ChatGPT, de levensduur van de zonnepanelen schatte op 27,5 jaar.
Dit gebruik van AI in de rechtspraak stuit op verontwaardiging bij cyberspecialisten. De gemakzucht van deze praktijk is onverdedigbaar en houdt geen rekening met het feit dat ChatGPT onbetrouwbare antwoorden kan geven omdat het afhankelijk is van de vraagstelling en de gebruikte versie.
Een bedenkelijk precedent
Het inzetten van ChatGPT in juridische uitspraken roept veel vragen op over de betrouwbaarheid van dergelijke AI-modellen en eigenlijk over de bekwaamheid van die rechter. Want een expert vragen voor de houdbaarheid van zonnepanelen was te moeilijk?
Deskundigen benadrukken dat ChatGPT in essentie een woordvoorspeller is en geen betrouwbare bron van statistieken of feiten. Het gebruik van ChatGPT door een rechter is hetzelfde dan dat leerlingen van de basisschool Wikipedia zouden gebruiken voor werkstukken.
De rechtbank benadrukt dat ChatGPT slechts als een van de bronnen is geraadpleegd en niet bepalend was voor de inhoudelijke uitkomst van de zaak. Desondanks klinkt er nu al een oproep tot strengere richtlijnen voor het gebruik van AI in de rechtspraak, uit angst dat andere rechters mogelijk dezelfde methodiek toepassen.
