"We zitten dicht bij de limiet."
N-VA-voorzitter Bart De Wever geeft het nog één serieuze gooi als formateur. In een nieuwe poging om de patstelling te doorbreken, belooft hij "in alle discretie" initiatieven te nemen om het proces te versnellen. Deze uitspraak kwam niet in een grijze vergaderzaal, maar op de rode loper van Kinepolis Antwerpen, tijdens de première van Paul Jambers' documentaire over zijn politieke leven. De Wever straalt vastberadenheid uit, maar de twijfel schemert door wanneer hij zegt: "Ik heb nog een paar kaarten om te spelen, en dan zullen we zien."
Onbestuurbaar land
De politieke crisis die België dreigt te overspoelen, is volgens De Wever geen lachertje. "De mensen zijn bang voor een lange politieke stilstand; dat kunnen we ons in deze tijden gewoon niet permitteren," zegt hij met de filmcamera's op hem gericht. "Het vertrouwen in de politiek zakt verder door de grond, en het beeld dat we tot nu toe geven, is ronduit beschamend. Hoe leg je aan de bevolking uit dat we, met de geopolitieke en economische druk die nu op ons afkomt, er nog steeds niet in slagen om een werkbare regering te vormen?"
Eensgezindheid, maar ook wantrouwen
De Wever, die hoopt op een doorbraak met N-VA, MR, CD&V en Les Engagés als kern, benadrukt dat er al maanden overeenstemming is over het gebrek aan beter alternatief: een stabiele meerderheid met Vooruit erbij. "Iedereen hier is het erover eens dat er geen alternatief is voor deze formule," aldus De Wever die cynisch opmerkt dat niet iedereen aan boord is voor compromisbereidheid.
“Wat ik de jongere collega’s wil meegeven,” voegt hij met lichte spot toe, “is om de media een beetje links te laten liggen. Ga nu niet constant je zegje doen over waarom je niet wil onderhandelen of waarom je denkt dat anderen dat niet willen. Discretie kan soms de redding zijn.” De onderliggende boodschap? Hoe meer men blijft ventileren via de media, hoe meer de formatie ontspoort door gekwetste ego's en wantrouwen.
“We kunnen de mensen niet dwingen”
Maar of dit écht zijn laatste zet wordt, durft hij zelf ook niet met zekerheid te zeggen. "Op een bepaald moment moet je erkennen dat je aan de limiet zit," erkent hij nuchter. "Natuurlijk is er geen alternatief, maar je kunt geen mensen dwingen om in een regering te stappen als ze niet willen." Zijn realiteitszin laat weinig aan de verbeelding over: hij weet dat hij zijn kaarten zorgvuldig moet uitspelen, maar dat de kaartenstapel misschien wel op is.
Bij VTM Nieuws klonk hij openhartig over het alternatief: verkiezingen. "Als het niet lukt, gaan we aan de bevolking moeten uitleggen dat dit land onbestuurbaar is geworden, dat de politieke klasse niet meer in staat is om de zaken in goede banen te leiden." Hij schetst het scenario bijna als een doembeeld: “Dan zullen we naar verkiezingen moeten gaan, maar of dat de politieke situatie vrolijker maakt, is zeer de vraag.”