Vlaamse regering haalt de belofte van 'gratis' rijden onderuit.
Wie niet elektrisch rijdt, wist dit misschien niet, maar tot vandaag betalen eigenaars van elektrische auto’s geen jaarlijkse verkeersbelasting. Ook van de eenmalige belasting op inverkeerstelling zijn ze vrijgesteld. Gelukkig zijn de Vlaamse onderhandelaars het erover eens dat daar met de nieuwe regering verandering in komt. De eigenaars van elektrische auto's zullen binnenkort niet meer genieten van de fiscale vrijstellingen die ze tot nu toe hadden. De beslissing maakt deel uit van een bredere herziening van de begroting en mobiliteit, en betekent het einde van de nul euro verkeersbelasting en de lucratieve aankooppremie van 5.000 euro. Maar wat zijn de exacte veranderingen, en wat betekent dit voor wie al elektrisch rijdt of overweegt de sprong te wagen naar een stekkerauto?
De einde van een tijdperk: geen vrijstellingen meer voor stekkerauto's
Tot nu toe werden elektrische auto's in Vlaanderen gepromoot met een fiscaal duwtje in de rug. Geen jaarlijkse verkeersbelasting en geen eenmalige belasting op inverkeerstelling (BIV) zorgden ervoor dat elektrisch rijden financieel aantrekkelijk. Daarnaast konden kopers rekenen op een premie van 5.000 euro, wat de aankoop van een zero-emissievoertuig nog verleidelijker maakte. Maar die tijd is bijna voorbij.
In de recent gelekte Vlaamse onderhandelingsnota ‘Begroting en Financiën’ wordt duidelijk dat deze voordelen binnenkort tot het verleden zullen behoren. De liberale erfenis van mobiliteitsminister Lydia Peeters (Open Vld) wordt hiermee definitief begraven, in lijn met de druk van partijen zoals Vooruit om komaf te maken met de subsidies voor elektrische voertuigen.
Wat betekent dit voor de verkeersbelasting?
Vlaanderen telt twee soorten verkeersbelastingen: de jaarlijkse heffing en de eenmalige BIV bij inschrijving van een voertuig. Samen leveren deze de Vlaamse schatkist jaarlijks een aanzienlijke som op – ongeveer 1,6 miljard euro. Elektrische voertuigen waren tot nu toe volledig vrijgesteld, een beleid dat bedoeld was om de transitie naar groene technologie te versnellen. Maar nu de markt voor elektrische voertuigen volwassen begint te worden, komt er een einde aan die uitzonderingspositie.
Het huidige voorstel voorziet in een geleidelijke afbouw van de vrijstelling. Vanaf 2025 of 2026 zouden de arme eigenaars van elektrische auto’s een percentage van de verkeersbelasting moeten betalen, met een jaarlijkse verhoging tot het volledige bedrag is bereikt. Concrete cijfers zijn nog niet vastgelegd, maar het is duidelijk dat de tijd van 'gratis' elektrisch rijden voorbij is.
De 5.000 euro premie: een laatste adempauze voor nieuwe kopers
De aankooppremie van 5.000 euro, die elektrische auto's toegankelijker maakte voor een breed publiek, zal na 2024 niet worden verlengd. Dit betekent dat wie nog van deze financiële boost wil profiteren, snel moet handelen. De premie gold enkel voor auto's tot 40.000 euro en kon nooit meer dan 25 procent van de aankoopprijs dekken. Maar met het verdwijnen van deze premie wordt de drempel om een elektrische auto aan te schaffen plots een stuk hoger.
Impact op huidige en toekomstige elektrische rijders
Voor wie al een elektrische auto bezit, zullen de veranderingen geleidelijk voelbaar zijn. De huidige eigenaars worden ontzien bij de invoering van de BIV, maar zullen wel stapsgewijs onderworpen worden aan de jaarlijkse verkeersbelasting. De exacte tarieven zijn nog onbekend, maar dat er betaald moet worden, staat vast. Nieuwe inschrijvingen zullen vanaf de start volledig onderworpen worden aan de aangepaste fiscaliteit, wat betekent dat nieuwe kopers vanaf 2025 hun steentje zullen moeten bijdragen aan de Vlaamse begroting.
Zal dit de verkoop van elektrische auto’s afremmen?
Hoewel het wegvallen van de vrijstellingen en de premie een financiële domper is, zal dit de verkoop van elektrische voertuigen waarschijnlijk niet significant vertragen. De verkoop van elektrische wagens is de afgelopen jaren explosief gegroeid, mede dankzij federale gunstregimes die nog steeds van kracht zijn. Zo kunnen bedrijven tot eind 2026 blijven profiteren van een volledige fiscale aftrek op de aankoop van elektrische bedrijfsauto’s. Dit fiscale voordeel blijft een sterke stimulans, zelfs wanneer de Vlaamse verkeersbelastingen toenemen.
Waarom deze verandering?
De Vlaamse regering ziet zich genoodzaakt om de vrijstellingen af te bouwen om verschillende redenen. Ten eerste zorgen elektrische auto's ook voor slijtage aan de wegen, en het is niet langer houdbaar om deze groep bestuurders te blijven vrijstellen van belasting terwijl zij dezelfde infrastructuur gebruiken. Bovendien wordt de belastinginkomsten steeds meer onder druk gezet door de groei van elektrische voertuigen. De inkomsten uit de BIV zijn de afgelopen vijf jaar met 40 miljoen euro gedaald, terwijl de inkomsten uit accijnzen op benzine en diesel federale gaten in de begroting slaan. Het invoeren van een belasting voor elektrische voertuigen is een noodzakelijke stap om deze budgettaire uitdagingen aan te pakken.
Een nieuw tijdperk voor elektrisch rijden in Vlaanderen
Met deze beslissingen zet de Vlaamse regering een belangrijke stap in de richting van een nieuwe fiscale realiteit voor elektrische voertuigen. Het nultarief en de aankooppremie waren krachtige incentives die hun werk hebben gedaan, maar nu de markt evolueert, is het tijd om de fiscale spelregels aan te passen. Voor huidige en toekomstige eigenaars van elektrische auto's betekent dit dat ze zich moeten voorbereiden op hogere kosten, terwijl de Vlaamse begroting wat ademruimte krijgt.
(foto: Pixabay)
