Waar de socialisten een jaar geleden nog fel protesteerde tegen prijsstijgingen in de sector, zet ze diezelfde trend nu verder als regeringspartij.
De factuur voor kinderopvang stijgt opnieuw vanaf januari, dankzij een indexering van 3,6 procent. En dat terwijl het kindergeld, volgens critici, niet mee verhoogt in verhouding. Opmerkelijk genoeg komt de maatregel dit keer uit de koker van Vooruit, de partij die vorig jaar nog fel uithaalde naar de stijgende kinderopvangkosten.
De felle kritiek van toen
In januari van dit jaar liep Conner Rousseau, voorzitter van Vooruit, nog hoog op tegen de verhoging van de ouderbijdrage onder toenmalig CD&V-minister Hilde Crevits. “De prijzen stijgen met 4 procent, na een verhoging van 10 procent vorig jaar. In iets meer dan een jaar komt er 14 procent bij. Wie kan dat nog betalen?”, riep Conner toen vanop de barricades.
Fast forward naar 2024: Caroline Gennez, de nieuwe minister van Welzijn namens Vooruit, zet nu dezelfde koers verder. De indexering van 3,6 procent wordt door haar kabinet als “onvermijdelijk” omschreven.
Wat betekent dit voor ouders?
De stijging treft gezinnen in alle inkomensklassen, zij het in verschillende mate. Een gezin met het laagste inkomen betaalt voortaan 1,4 euro per maand meer (van 39,4 naar 40,8 euro), terwijl een gezin met een hoger inkomen 25 euro per maand extra moet neertellen (van 692,8 naar 717,8 euro).
Op jaarbasis kan de rekening voor een gezin met een hoog inkomen oplopen tot wel 300 euro extra. Deze verhogingen komen bovenop eerdere stijgingen, waardoor kinderopvang de afgelopen jaren fors duurder is geworden.
Vooruit verdedigt het beleid
De kritiek dat Vooruit de stijgende kinderopvangkosten nu zelf veroorzaakt, wordt door Gennez van tafel geveegd. Volgens haar is de situatie niet vergelijkbaar met vorig jaar: “De vorige regering koppelde de stijging van kinderopvangkosten los van de evolutie van het groeipakket (kinderbijslag). Deze Vlaamse regering doet het omgekeerde. Vanaf volgend jaar volgt het groeipakket de inflatie volledig, behalve als die onder de 2 procent blijft.”
Maar het groeipakket hinkt achterop
De oppositie, aangevoerd door PVDA, laat echter geen spaander heel van die uitleg. “Dit is werken met twee maten en twee gewichten,” zegt Lise Vandecasteele. “Kinderopvang wordt 3,6 procent duurder, maar het groeipakket stijgt slechts met 2 procent. En dan nog pas in september.”
Het probleem zit volgens critici in de indexeringsmethodiek. De ouderbijdrage in de kinderopvang stijgt met de gewone gezondheidsindex, terwijl het groeipakket wordt aangepast aan de afgevlakte gezondheidsindex, een maatstaf die gemiddeld lager ligt en met vertraging werkt.
Gezinsbond waarschuwt voor een steeds groter gat
Ook de Gezinsbond, die de belangen van Vlaamse gezinnen verdedigt, uit haar zorgen. Lien Swinnen, woordvoerster van de bond, legt de vinger op de wonde: “We begrijpen dat de kinderopvangprijzen meegaan met de stijgende levensduurte. Maar als je gezinnen echt wil ondersteunen, moet het groeipakket dezelfde beweging maken. Nu worden ouders geconfronteerd met stijgende kosten in januari, terwijl het kindergeld pas in september volgt.”
Een verdoken belastingverhoging?
De cijfers liegen er niet om: de gemiddelde waterfactuur stijgt, elektriciteit blijft duurder, en nu komt daar de stijging van kinderopvang bij. Gezinnen lijken steeds vaker te moeten inleveren, zonder dat de compensaties volstaan.
De belofte van de Vlaamse regering om de lasten voor werkende gezinnen te verlichten, lijkt daarmee onder druk te komen staan. Voor gezinnen met meerdere kinderen stapelen de kosten zich in sneltempo op, wat de kloof tussen de stijgende kosten en de ondersteuning vanuit het groeipakket alleen maar groter maakt.
Conclusie: de factuur blijft stijgen
De maatregel van minister Gennez werpt opnieuw een schaduw op de betaalbaarheid van kinderopvang in Vlaanderen. Terwijl Vooruit zichzelf ooit profileerde als de hoeder van de hardwerkende Vlaming, lijkt het nu met het beleid van Caroline Gennez een stevige bocht te hebben gemaakt. Hoe zat het ook alweer volgens rood? Vooruit of achteruit?
