Theo Francken: “Dit is een amper verholen aanval op de vrijheid van meningsuiting, een fundamenteel grondwettelijk principe.”
Thierry Breton, de flamboyante EU-commissaris voor de Interne Markt, vindt dat hij aan de juiste kant van de geschiedenis staat en daarom een eigen koers mag varen. Zonder groen licht van Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, stuurde hij op eigen houtje een waarschuwing naar Elon Musk. Een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigde dit op een persconferentie in Brussel, waarmee een stevig politiek rookgordijn werd opgetrokken.
Eigen initiatief of politieke stunt?
Breton stuurde de brief voorafgaand aan Musks livegesprek met Donald Trump. In die brief waarschuwde hij Musk om geen gevaarlijke inhoud te verspreiden op X. Hoewel Eurocommissarissen in principe geen goedkeuring van de voorzitter nodig hebben om hun werk te doen, was het versturen van deze waarschuwing volgens ingewijden een verrassing voor velen binnen de Commissie. Volgens anonieme bronnen binnen de EU, geciteerd door Politico, zou de actie van Breton als een EU-bemoeienis met de Amerikaanse verkiezingen kunnen worden geïnterpreteerd — een bijzonder gevoelige kwestie.
De reactie van Musk en het Trump-kamp
Musk liet zich zoals verwacht niet onbetuigd en reageerde op zijn kenmerkende spottende manier met een meme uit de film Tropic Thunder: “Fuck your own face!”
Het campagneteam van Trump, eveneens bekend om hun subtiele reacties, gaf aan dat "de Europese Unie zich met zijn eigen zaken moet bemoeien in plaats van zich te mengen in de Amerikaanse verkiezingen."
“Een aanval op de vrijheid van meningsuiting”
Theo Francken reageerde bijzonder fel op Facebook. We citeren: "Die brief van de Europese commissaris Thierry Breton aan Elon Musk over zijn Twittergesprek met president Trump is een amper verholen aanval op de vrijheid van meningsuiting, een fundamenteel grondwettelijk principe.
De ‘freedom of speech’ is het basisbeginsel bij uitstek waarmee we het verschil maken met de vele autocratische en autoritaire regimes die onze ‘way of life’ bekampen en finaal willen vernietigen. Net daarom is het zo belangrijk, al is het moeilijk om consequent te zijn in de verdediging ervan.
Breton’s brief is de zoveelste pijnlijke illustratie van de stelling dat ‘de VS innoveert, China produceert en Europa reglementeert’.
Als Europa niet als ‘het openluchtmuseum van de wereldgeschiedenis’ wil eindigen, zullen we toch uit een ander vaatje moeten tappen.
Plus est en nous. "
Wat speelt er écht?
De waarschuwing van Breton is geen losse flodder. Er loopt namelijk een onderzoek naar X om te bepalen of het platform voldoet aan de Europese regels rond desinformatie. Eerder kreeg X al op zijn donder, samen met TikTok en Meta, omdat het te weinig zou doen om desinformatie over de oorlog tussen Israël en Hamas te bestrijden. Als Musk niet in de pas loopt, kan hij een fikse boete verwachten. Maar de vraag blijft: was Breton bezig met een serieuze handhaving van Europese wetten, of probeerde hij zijn eigen positie te versterken voor een eventuele nieuwe termijn als Eurocommissaris?
Een man met een missie?
De Nederlandse verslaggever Heleen D'Haens vat het bij de ‘NOS’ treffend samen:
"Als bevoegd Eurocommissaris heeft Breton wel degelijk inspraak in hoe Europese regels worden toegepast. Maar dat commissarissen zich mengen in de handhaving van die regels, is ongebruikelijk. Breton deed dat eerder ook al, bijvoorbeeld toen hij vorig jaar aanstuurde op een Europees onderzoek naar het beleid van X in het conflict tussen Israël en Hamas.
Breton laat zich vaker fel uit op sociale media. Maar dat hij het versturen van deze brief niet overlegde met Commissievoorzitter Von der Leyen, heeft ambtenaren bij de commissie dus verrast. Bij Politico klagen bronnen anoniem dat Breton de nieuwe EU-wetgeving gebruikt om zijn eigen positie veilig te stellen. De Fransman is door president Macron voorgedragen om opnieuw Eurocommissaris te worden, en volgens critici probeert hij zichzelf in de kijker te spelen om zo zijn digitale portefeuille te behouden."