Hij werd er zowat om gedwongen en Fluppe de Plooier heeft het nu gedaan: zijn excuses aangeboden aan Congo. Maar weet je hoeveel Belgische euro’s er jaarlijks naar Congo gaan?
De dood van adult-acteur en crimineel-in-vanalles George Floyd heeft nogal wat teweeg gebracht. Een beeldenstorm op de standbeelden van Leopold II bijvoorbeeld. Heel wat mensen – waaronder prinses Esmeralda, zelf de dochter van een volksverrader en retenlikker van Hitler – eisten dat koning Filip zijn excuses zou aanbieden aan Congo, voor al het leed dat Leopold II er meer dan honderd jaar geleden heeft veroorzaakt.
Koning Filip schreef nu volgende brief aan de Congolese president:
Bij de zestigste verjaardag van de onafhankelijkheid van de Democratische Republiek Congo houd ik eraan u, en het Congolese volk, mijn hartelijkste gelukwensen aan te bieden.
Deze verjaardag is een uitstekende gelegenheid om onze vriendschappelijke banden te herbevestigen. Wij verheugen ons over de intense samenwerking tussen onze beide landen in verschillende domeinen, en in het bijzonder op het medische vlak. Vandaag vergt de pandemie al onze aandacht bovenop alle andere uitdagingen. Het bevoorrechte partnership tussen België en Congo is een sterke troef om daar het hoofd aan te bieden. Ter gelegenheid van uw nationale feestdag wil ik ons engagement in dit partnerschap bevestigen.
Om onze banden te versterken en de vriendschap tussen onze landen te verdiepen, moeten we in alle openheid en sereniteit met elkaar kunnen spreken over onze lange gezamenlijke geschiedenis.
Deze geschiedenis bestaat uit gemeenschappelijke verwezenlijkingen, maar ook uit pijnlijke episoden. Ten tijde van Congo-Vrijstaat werden geweld- en gruweldaden gepleegd die op ons collectieve geheugen blijven wegen. Gedurende de daaropvolgende koloniale periode werd eveneens leed veroorzaakt en zijn vernederingen toegebracht. Ik houd eraan mijn diepste spijt te betuigen voor die wonden uit het verleden. Wonden die tegenwoordig weer pijnlijk voelbaar worden door daden van discriminatie, nog te sterk aanwezig in onze samenleving. Ik zal blijven strijden tegen alle vormen van racisme. Ik moedig de reflectie aan die in ons parlement wordt aangevat om definitief met het verleden in het reine te komen.
We moeten naar de toekomst kijken in een geest van samenwerking en wederzijds respect om de mondiale uitdagingen aan te pakken. De strijd voor de menselijke waardigheid en voor een duurzame ontwikkeling vraagt dat we onze krachten bundelen. Deze ambitie koester ik voor onze beide landen en beide continenten, Afrika en Europa.
Door de huidige omstandigheden kan ik helaas niet naar uw mooie land reizen, dat ik graag beter zou leren kennen. Ik hoop dat ik daar spoedig de gelegenheid toe krijg.
Nu ìs het natuurlijk ook vreselijk wat Leopold II allemaal heeft uitgestoken, daar in Congo. Het land werd geplunderd, de mannen geslagen, de vrouwen verkracht. Bovendien kan spijt betuigen nooit kwaad, en Filips koninklijke mond zal van die ‘sorry’ waarschijnlijk niet gescheurd zijn.
Maar het gaat verder dan dat. Hier en daar klinkt het al dat Congolezen met een sorry die misschien nog niet eens echt gemeend is, eigenlijk niks zijn, en dat er harde munt moet betaald worden. Ook Patrick Dewael liet vorige week al weten dat België eigenlijk zou moeten afdragen aan Congo: “Het wetboek zegt dat wie een fout heeft gemaakt, die ook moet vergoeden”, klonk het.
In dat geval kan België vrijwillig zeggen: “Hier zijn de miljoenen, zand erover nu.” Maar Congo kan ons land ook voor het Internationaal Gerechtshof dagen, en een fikse schadevergoeding eisen.
Volgens schattingen heeft België destijds – omgerekend naar hedendaags geld – voor zo’n miljard euro in Congo geroofd. Ter vergelijking: ‘president’ Mobutu heeft de Congolese bevolking daarna voor minstens 4 miljard euro beroofd.
Het lijkt nu allemaal zo’n beetje alsof België in 1960 tegen Congo zou gezegd hebben: bedankt voor alle schatten die je ons gegeven hebt, bekijk het vanaf nu allemaal maar zelf. Maar niks is minder waar. Onder het mom van zaken als ‘gouvernementele samenwerking’, ‘niet gouvernementele samenwerking’, ‘humanitaire hulp’ en ‘multilaterale samenwerking’, vertrekken er sinds 1960 miljoenen Belgische euro’s richting Congo. In 2010, ter ere van de vijftigjarige afhankelijkheid van Congo, werd een keertje een totaalbedrag ‘vrijgegeven’. In de periode van 1960 – 2009 heeft Congo van België een totaalbedrag van 10.758.200.000 euro ontvangen. Afgerond zo’n 10,8 miljard dus.
Anders gezegd: België betaalt na de ‘scheiding’ in 1960 van Congo jaarlijks heel wat alimentatie. België lijkt tot op heden financieel verantwoordelijk voor het Afrikaanse land. Waarom zou er dan nu na excuses nog een fikse schadevergoeding moeten volgen?
Ten andere: er is nu eenmaal een periode in de geschiedenis geweest, dat Europese landen elders in de wereld gingen koloniseren. Als pakweg Spanje nu hun excuses zouden moeten aanbieden en moeten terugbetalen aan alle landen die ze ooit geplunderd hebben, dan zouden alle Spanjaarden een extra job moeten gaan zoeken om hun extra belastingen te betalen én pas op pensioen kunnen op hun honderdste.
