Midden mei 2022 wordt in de assisenzaal in Tongeren geluisterd naar de uitleg van de experts werkzaam bij het Nationaal Instituut voor de Criminalistiek en Criminologie (NICC).
De specialisten hebben het over de DNA-, vezel- en haaronderzoeken in het dossier van de zaak-Aquino. Een van die experts is Karolien Van Dijck.
Ze is zelf “genetisch gemanipuleerd”, verklaarde ze een tijd geleden in de media. Haar vader werkte immers dertig jaar bij de gerechtelijke politie in het technisch lab. Hij eindigde als hoofdcommissaris bij de federale politie. Vader Van Dijck ging naar de plaats van het misdrijf om forensisch onderzoek uit te voeren. Dochter Karolien niet, zij herbekijkt oude zaken - cold cases dus - vanuit het standpunt van forensisch wetenschapster.
Momenteel brengt de forensisch adviseur alle oude onopgeloste dossiers - cold cases - in kaart in het Antwerpse. Het gaat veelal om dossiers van moord en doodslag. In de meeste gevallen is er dus geen naam van de dader. Ze maakte volgens Mediahuis al een eerste selectie van 236 dossiers “die ze op termijn minstens wil proberen op te lossen”.
Dat is in ons land voorlopig “nattevingerwerk”. Een cold case die gekraakt wordt is volgens Mediahuis “vaak terug te brengen tot die ene overijverige magistraat, het buikgevoel van een ervaren speurder of een toevallige DNA-match”.
“Dat moet structureel anders”, stelt Van Dijck resoluut in de krant. “Het is hoog tijd dat we ook hier een professioneel cold case-team oprichten. Maak een lijst van alle dossiers, zet speurders, forensische wetenschappers én magistraten samen in een bureau en laat ze dag in, dag uit samenwerken. Simpel. Het zal vruchten afwerpen.”
Van Dijck verwijst in de krant naast Engeland ook naar Nederland, dat elf zulke teams kent. Of naar Frankrijk, waar drie nationale onderzoeksrechters speciaal opgeleid zijn in de materie.
Wat kan je wettelijk doen qua DNA-onderzoek met oude en (later) nieuwe verdachten? "Dat soort zaken."
Ze verwijst naar de revolutie de voorbije jaren in DNA-land. De onderzoekster verder in de krant: “Met de huidige technieken kan je als wetenschapper veel gerichter zoeken. Koppel dat aan een gerichte strategie en mijn aanvoelen is dat je veel onopgeloste zaken alsnog kan oplossen. Is er DNA? Hoe is dat bewaard? Zijn er bewijsstukken? Waar kunnen we misschien nog iets vinden? Waar liepen we destijds op vast? Zijn er wettelijk intussen nieuwe opties?”
Haar filosofie is duidelijk: op zijn minst professioneel te werk gaan, alles in kaart brengen, de nodige expertise rond de tafel verzamelen en speuren naar dat ene naaldje in de hooiberg. Zoals onder meer de achtergebleven haartjes van seriedoder Du Lion. Haar ultieme droom, naast een eigen team: een cold case-databank met de openstaande dossiers.
Zoals zo vaak is het ook een verhaal van capaciteit en centen. Van Dijck hoopt binnenkort de minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) alvast te overtuigen om (een klein beetje) budget vrij te maken. Ze diept bij Mediahuis een quote van hem op, uit 2022: “Elke onopgehelderde zaak is er één te veel.”
Van Dijck tot slot in de krant: “Ik vraag niet veel: geef me een team van drie specialisten – een bevoegde magistraat, een ervaren speurder die in alle archieven kan en een allround forensisch adviseur –, een lokaal, archiefkasten en wat tijd.” Dat is inderdaad niet veel. Tussen haakjes: de grootste cold case van België, de reeks misdrijven van de Bende van NIjvel, is voorlopig ook nog steeds onopgelost ondanks alle inspanningen.
foto: Google Street View
