Laat de rijken de crisis betalen, maar wanneer ben je rijk?
Als het van links afhangt, dan moeten de spreekwoordelijke allersterkste schouders meer belastingen betalen dan de – al even spreekwoordelijke – schooiers. Wie geld heeft, doen dokken dus. Bij Vooruit klinkt het: “Een faire bijdrage van de allersterkste schouders is noodzakelijk en rechtvaardig.” De PVDA verwoordt het als: “Een faire bijdrage van de allersterkste schouders is noodzakelijk en rechtvaardig.” En Groen pakt in hun verkiezingsprogramma uit met: “In een eerlijke samenleving dragen de sterkste schouders de zwaarste lasten.” Omdat de partijen allen van linkse signatuur is, wordt het niet weggezet als populisme, maar als een ernstig programmapunt.
Nu goed, de drie linkse partijen het dus roerend met elkaar eens. De allerrijksten moeten meer belastingen betalen. Doch, niets is minder waar. Want, zoals dat gaat met populistische pampfletten, gaapt er een kloof tussen roepen en realiseren. In de praktijk zien de de drie partijen het net een beetje anders dan de andere. "Hoe definieer je 'vermogen' bijvoorbeeld?", vraagt professor fiscaal recht Michel Maus (VUB) zich af in ‘Het Laatste nieuws. "Enkel financiële middelen of tel je daar ook onroerend goed bij? Wat met een kunstcollectie?" Het antwoord op deze vragen bepaalt het beleid dat wordt voorgesteld.
Vooruit
- Vanaf 1 miljoen euro financiële middelen (effectenrekeningen, spaarboekjes...)
- Vrijstelling van eigen woning, kunst...
- Tarief van 0,30 procent
- Opbrengst: meer dan 1 miljard euro
Groen
- Vanaf 2,5 miljoen euro aan totaal vermogen
- Geen vrijstellingen
- 0,40 procent tussen 2,5 en 5 miljoen; 0,80 procent tussen 5 en 10 miljoen en 1,20 procent op het deel boven 10 miljoen
- Opbrengst: meer dan 1 miljard euro
PVDA
- Vanaf 5 miljoen euro
- Geen vrijstellingen
- 2 procent vanaf 5 miljoen euro, 3 procent vanaf 10 miljoen euro
- Opbrengst: 8 miljard euro
De verschillen in benadering tussen de linkse partijen zijn duidelijk. Vooruit richt zich op financiële middelen, zonder onderscheid te maken tussen effectenrekeningen en spaarrekeningen, en legt een belastingtarief van 0,30 procent boven het miljoen euro. Groen daarentegen hanteert een drempel van 2,5 miljoen euro aan totaal vermogen, inclusief onroerend goed en andere activa, met een progressief belastingtarief. PVDA daarentegen stelt de strengste maatregelen voor met een vermogenstaks die begint vanaf 5 miljoen euro en belastingtarieven die oplopen tot 3 procent.
De vraag blijft echter of een vermogensbelasting in welke vorm dan ook gunstig is. Rechtse partijen verzetten zich hiertegen en argumenteren dat België al een aanzienlijke belastingdruk op vermogen heeft en dat het invoeren van een vermogensbelasting de middenklasse zou treffen en kapitaal uit het land zou verdrijven.
Volgens Maus is het debat echter genuanceerder. Hoewel België al belastingen op vermogen heeft, zijn er gebieden waar het fiscaal gunstig is, zoals het ontbreken van een belasting op meerwaarde van aandelen. Hij benadrukt dat een vermogensbelasting alleen effectief kan zijn als onderdeel van een breder fiscaal hervormingsplan om de lasten op arbeid te verlichten. Anders zou het neerkomen op een eenvoudige belastingverhoging, terwijl België al een van de zwaarst belaste landen is in de EU en de OESO.
Verschil moet er zijn, maar wie is er geloofwaardig?
De verschillen in benadering tussen de linkse partijen zijn duidelijk. Vooruit richt zich op financiële middelen, zonder onderscheid te maken tussen effectenrekeningen en spaarrekeningen, en legt een belastingtarief van 0,30 procent boven het miljoen euro. Groen daarentegen hanteert een drempel van 2,5 miljoen euro aan totaal vermogen, inclusief onroerend goed en andere activa, met een progressief belastingtarief. PVDA daarentegen stelt de strengste maatregelen voor met een vermogenstaks die begint vanaf 5 miljoen euro en belastingtarieven die oplopen tot 3 procent.
Lost het wat op?
De vraag blijft echter of een vermogensbelasting in welke vorm dan ook gunstig is. Rechtse partijen verzetten zich hiertegen en argumenteren dat België al een aanzienlijke belastingdruk op vermogen heeft en dat het invoeren van een vermogensbelasting de middenklasse zou treffen en kapitaal uit het land zou verdrijven.
België is nu al het zwaarst belaste land
Volgens Maus is het debat echter genuanceerder. Hoewel België al belastingen op vermogen heeft, zijn er gebieden waar het fiscaal gunstig is, zoals het ontbreken van een belasting op meerwaarde van aandelen. Hij benadrukt dat een vermogensbelasting alleen effectief kan zijn als onderdeel van een breder fiscaal hervormingsplan om de lasten op arbeid te verlichten. Anders zou het neerkomen op een eenvoudige belastingverhoging, terwijl België al een van de zwaarst belaste landen is in de EU en de OESO.
