Veronderstellingen en vermoedens leiden tot harde conclusies en maatregelen.
De wereld panikeert. Woensdag meldde Zuid-Afrika het bestaan van een nieuwe variant, B.1.1.529, aan de WHO. Die gaf het beestje meteen een naam uit het Griekse alfabet: de omikronvariant. Ze bestempelden de mutatie als “een verontrustende coronavariant”.
De variant zou aan een snelle opmars bezig zijn in Zuidelijk-Afrika. In Europa dook voor het eerst op in ons land. Een passagier met milde klachten die uit Afrika komt, is drager van de nieuwe mutatie, klinkt het. Nochtans komt de man niet Zuidelijk Afrika, maar uit Egypte. Dat is in vogelvlucht zesduizend kilometer van Zuid-Afrika. Nu goed: één plus één is meteen twee. Een groeiend aantal landen weigert nog vluchten toe te laten uit zuidelijk Afrika. Wie van ons land naar Zwitserland wil, moet in quarantaine omdat er één 'Egyptenaar' met de variant op onze tarmac is geland? Hysterie overmeestert meteen wetenschappers, overheden en vooral: de pers.
We willen het mogelijk gevaar van de nieuwe variant niet uitsluiten, maar de conclusies die getrokken worden uit veronderstellingen schieten de rede toch ver voorbij. We zetten een en ander op rij. Vooral de voorwaardelijk wijs blijkt een constante in de ‘feiten’, maar niet in de ‘conclusies’.
VRT NWS: “Is deze variant besmettelijker dan de deltavariant? Dat weten wetenschappers nog niet, maar enkele specifieke mutaties maken dat wel waarschijnlijker. “
‘Het Nieuwsblad’: Maakt de nieuwe variant zieker? “Dat weten we momenteel nog niet”, zeggen de virologen Piet Maes en Marc Van Ranst. “We moeten daar eerlijk in zijn: de actuele vaccins zullen minder beschermen tegen de nieuwe variant. Maar laat dat alsjeblief geen reden zijn om je niet te laten vaccineren. Het is niet omdat een vaccin minder beschermt dat je daarom niet beschermd zou zijn. Beter voor een flink stuk beschermd dan helemaal niet beschermd”, zegt Piet Maes. Viroloog Marc Van Ranst verwoordt het nog iets straffer: “De variant waar de vaccins weinig tegen kunnen doen”.
‘Het Laatste Nieuws’: “Hoe gevaarlijk de nieuwe Zuid-Afrikaanse variant is, is volgens Van Gucht nog niet bekend. “We weten dat de variant heel sterk afwijkt van de andere varianten en dat is misschien juist hetgeen dat het meest verontrust.” Volgens hem is bovendien nog niet bekend welke impact de mutaties van de variant precies hebben. “Ook of de variant echt besmettelijker is, moeten we nog bewijzen”, benadrukt de viroloog.”
VRT NWS: Kan deze variant ontsnappen aan de huidige vaccins? Dat is de vraag die op ieders lippen brandt. Zoals gezegd zouden - nogmaals: zóúden - enkele mutaties daarop kunnen wijzen, maar daarvoor is veel meer onderzoek nodig. "De grote vrees van alle virologen is dat dit de variant is waar vaccins weinig tegen kunnen doen", geeft Van Ranst toe. "Maar dat weten we nu nog niet. Over een paar weken zullen we die informatie hebben."
Ondertussen ontdekken de Nederlanders 61 besmette passagiers die uit Zuid-Afrika landen op Schiphol. De paniek slaat onmiddellijk toe. “Ruim zestig besmette passagiers op aankomende vluchten uit Zuid-Afrika in Nederland", kopt 'Het Laatste Nieuws'. Maar of het om de niet omikronvariant gaat, weten ze niet. De besmette personen werden wel ondergebracht in een bewaakt isolatiehotel.
Doch, we lezen ook 'goed nieuws'. De variant is nog maar net ontdekt, of het Amerikaanse biotechbedrijf Moderna meldt meteen dat het een boostervaccin gaat ontwikkelen dat specifiek gericht is op de omikronvariant van het coronavirus. Het Duitse biotechbedrijf BioNTech, dat samen met de Amerikaanse farmareus Pfizer een coronavaccin ontwikkelde, zegt dat het de omikronvariant momenteel al bestudeert. Het verwacht "ten laatste over twee weken" de eerste studieresultaten, die zouden moeten uitwijzen of de huidige vaccins voldoende bescherming bieden.
Dat is wel heel erg snel, of zien wij spoken?
