“Zeven keer meer dan in Borgerhout en veertig keer meer dan in Dessel.”
Is zeelucht gezond, of niet? Tot voor kort was het antwoord daarop volmondig ja. "Uitwaaien aan zee? Goed idee, want de lucht in onze kuststreek is bij de gezondste van Vlaanderen. De windrichting kan die luchtkwaliteit zelfs nog meer verhogen. Wanneer de wind vanuit Noorwegen en Schotland komt, is de kwaliteit helemaal op z’n best. Sowieso is er aan zee minder industrie, wat de lucht gezonder maakt. De gemiddelde concentratie fijnstof is aan de kust dan ook lager dan in het centrum van het land."
Maar die goed nieuwsshow krijgt nu een flinke knauw. Want, wat blijkt? De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) heeft vastgesteld dat wie aan zee gaat wandelen en daar de frisse zeelucht inademt, een “significant grotere” concentratie aan PFAS inhaleert dan wie diezelfde wandeling doet in het binnenland of op de boerenbuiten. Er werd gemeten op twee locaties in Knokke-Heist: in Duinbergen en het Zoute. Resultaat? We citeren ‘Het Nieuwsblad’: “De concentraties zijn “significant verhoogd” als je het vergelijkt met een stedelijk gebied als het Antwerpse Borgerhout, of een landelijke omgeving als Dessel.” In het Zoute werd 0,082 nanogram per kubieke meter lucht gemeten. Dat is zeven keer meer dan in Borgerhout, en veertig keer meer dan in Dessel.
In 2021 leerden we PFAS kennen met het schandaal van de zware PFAS-vervuiling in Zwijndrecht. Het epicentrum was/is de 3M-fabriek in Zwijndrecht en de nabijgelegen Oosterweelwerf. Ook nadien werden er nog op andere locaties in ons land te hoge PFAS-concentraties gevonden.
PFAS zijn stoffen die water- en vuilafstotend zijn en die daarom in talloze producten gebruikt worden: in schoonmaakmiddelen, verpakkingen, antiaanbakpannen, regenjassen, enzovoort. Vervelend spul dat zich niet laat afbreken en zich langzaam maar zeker opstapelt in je lichaam en daar kanker gaat verwekken.
Hoe komt het dat er aan de kust meer spul in de lucht zit dan elders? “Waarschijnlijk waait het eerst rond over land en zet het zich vast op het schuim op de golven van de zee. En wordt het daarna via de zee en de brekende golven aangeblazen over de kust”, vertelt toxicoloog Jacob De Boer van de Vrije Universiteit Amsterdam in ‘Het Nieuwsblad’.
Vooral die ‘waarschijnlijk’ in zijn zin, baart ons zorgen. Doch VITO laat weten dat we niet in paniek moeten raken. De ondergrens voor een bewoond gebied zou gaan van 0,4 tot 2,2 nanogram per kubieke meter. Daar zit de zeelucht nog flink onder. Nu ja, 'nog niet', want PFAS is een blijver. Willen we niet dat het nog verder escaleert, dan is er maar één oplossing: PFAS verbieden.
