Toen president Eisenhower hoorde van Stalins dood op 5 maart 1953, was hij verontwaardigd toen hij het gebrek aan paraatheid van zijn inlichtingendiensten vernam. Eisenhower was nog maar enkele maanden actief als president.
Eisenhower: "Ik weet dat sinds 1946 alle zogenaamde experts hebben gesproken over wat er zou gebeuren als Stalin zou sterven en welk beleid we bij deze gelegenheid zouden moeten voeren. Welnu, Stalin is dood. En hoezeer we ook om ons heen kijken, hoeveel we ook zoeken in de bestanden, we hebben geen plan. We weten niet eens zeker welk verschil zijn dood maakt.”
We lezen de interessante quote in een artikel van Françoise Thom. De Franse historica kent de Sovjet-Unie en Rusland goed.
Volgens haar zijn de overeenkomsten met het huidige Rusland treffend. Thom: “We hebben, net als in het begin van de jaren '50, een ouder wordende dictator die ervan overtuigd is dat geen enkele potentiële opvolger hem zal kunnen evenaren. Net als Stalin vreest Poetin dat zijn erfgenamen voor het Westen zullen terugdeinzen. Stalin (1 december 1952) zei tegen zijn collega's tijdens een vergadering van het Presidium [een uitgebreid orgaan dat sinds oktober 1952 het Politbureau verving]: "Jullie zijn blinde kittens, na mij zullen jullie het land verliezen omdat jullie niet in staat zijn om de vijanden te ontmaskeren."
Het is waar dat de geschiedenis zich niet herhaalt (historici herhalen enkel elkaar), we horen volgens Thom toch soms verrassende echo's tussen tijdperken. Voor degenen die de fascinerende periode aan het einde van Stalins regering hebben bestudeerd, zijn de analogieën met de huidige situatie in Rusland overduidelijk. Een gelijkenis is zeker de paranoia van Stalin en Poetin. En Poetin is ook ziek en oud.
Er is wel een verschil: westerse inlichtingendiensten hebben geleerd van die fout uit 1953. Deze keer zijn ze wel bezig met het ‘Post Poetin tijdperk’. Wat zijn de implicaties voor het westen? Hoe ziet dat Rusland eruit. Wat is de invloed op China? Dat zijn de vragen die beantwoord worden in die analyses.
Dat er een ‘Post Poetin tijdperk’ komt, is zeker. Vraag is wanneer. Dat tijdperk zou er weleens sneller kunnen komen dan we vermoeden.
