Het ziet er niet goed uit voor Poetin. De oorlog in Oekraïne verloopt niet volgens plan. Wie Clausewitz gelezen heeft (Vom Kriege), weet dat een oorlog op papier (de voorbereiding) op het terrein helemaal anders kan uitdraaien door de frictie.
Nog belangrijker is dat de Russische economie stilaan gewurgd wordt. Dat is ook het plan. Niet alleen zijn er de sancties, bedrijven nemen zelf het initiatief om Rusland te verlaten. Poetin kijkt nu steeds meer naar Elvira Nabioellina, voorzitster van de Russische centrale bank. Ze heeft een onmogelijke opdracht. De normale opdracht van een centrale bankier is om de inflatie te betuigelen of een munt te stabilseren, niet om een economie te redden die 'vermoord' wordt.
"Nabiullina onderging elke vorm van stresstest, maar geen oorlog", zegt een voormalige hoge ambtenaar die haar kent aan FT. "Niemand vertelde haar dat dit eraan zat te komen." Dat laatste kan kloppen. In het verslag van een klokkenluider van de FSB vinden we Nabioellina ook terug.
De klokkenluider: “Daarom hebben we nu totale shit – ik wil niet eens een ander woord gebruiken. Er is geen bescherming tegen sancties. Waar zijn Nabioellina en haar team schuldig aan? Niemand wist dat er zo’n oorlog zou komen, dus niemand bereidde zich voor op dergelijke sancties. Dit is de keerzijde van geheimhouding: aangezien niemand het werd verteld, wie kon dan berekenen wat niemand vertelde?”
Het conflict in Oekraïne heeft het vermogen van de gouverneur om de economie op de rails te houden zeer sterk beperkt. Hoewel ze jarenlang geduldig een oorlogskas van 643 miljard dollar opbouwde als onderdeel van een "Fort Rusland" -strategie gericht op het isoleren van het land van sancties (sinds 2014), betekenden westerse beperkingen dat ze het geld niet kan inzetten.
Midden 2013 trad de voormalige Russische minister van Economische Zaken Elvira Nabioellina aan al gouverneur van de Russische centrale bank. Het was de eerste keer dat in een G8-lidstaat een vrouw aan het hoofd van een centrale bank komt. De toen 49-jarige Nabioellina nam de taak over van Sergej Ignatjev. Hij zal aanblijven als haar adviseur.
De Doema, het Russische parlement, keurde de aanstelling van Nabioellina in april goed. Dat gebeurde nadat president Vladimir Poetin haar zelf voor de functie had genomineerd.
Nabioellina heeft toen snelle acties tegen de huidige recessie aangekondigd. Ze wil alvast niet buigen voor de toenemende druk van de banken om de intrestvoeten te verlagen. Volgens Nabioellina zijn een waardevermindering (via devaluatie of depreciatie) van de roebel en een lagere intrestvoet "gevaarlijke opties" voor de economie.
Vandaag is het kader helemaal anders. Volgens de klokkenluider van de FSB heeft Poetin nog tot juni. Dan is de Russische economie morsdood. Medewerkers van inlichtingendiensten bereiden nu scenario's voor over het 'post-Poetin tijdperk' in Rusland.
