Walter Zeno Jacqueline ridder Vanden Avenne (Oostrozebeke, 17 juni 1927 - Knokke-Heist, april 2023) was een Belgisch ondernemer en bestuurder, voornamelijk van het familiaal veevoederbedrijf Vanden Avenne.
Het begin van de dynastie Vanden Avenne ligt in 1889 bij de landbouwer Zeno Vanden Avenne die startte met een handel in granen en meststoffen.
Zijn nazaten, de vier broers (Gomar, Georges, René en Medard) en daarna hun kinderen en kleinkinderen bouwden de zaken voort uit. De bekendste telg is Walter Vanden Avenne, een zoon van Gomar. Die was tussen 1985 en 1989 voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond
Roland Vanden Avenne is de broer van Walter Vanden Avenne van het gelijknamige veevoederbedrijf. Roland werd in het begin van de jaren negentig in verband gebracht met de onfrisse zaakjes van beursgoeroe Jean-Pierre Van Rossem. De andere leden van de als zeer katholiek gekend staande familie lieten verontwaardigd weten niets met Van Rossem te maken hebben gehad.
Op de eerste dag van zijn nieuw proces voor de correctionele rechtbank in Antwerpen in april 1995 tovert Jean-Pierre Van Rossem een nieuw verhaal uit zijn hoge hoed: het is de aankoop van valse Italiaanse schatkistcertificaten voor een bedrag van 400 miljoen dollar, die hem de das heeft omgedaan. Jean-Pierre van Rossem werd in december 94 door de correctionele rechtbank van Antwerpen veroordeeld tot vijf jaar effectieve celstraf.
Enkele “welstellende klanten” uit West-Vlaanderen - Van Rossem noemde voor de rechtbank de namen van Roland Vanden Avenne en Philippe Vande Vyvere - probeerden hem nadien te helpen, “maar werden mee het slachtoffer.”
In grote lijnen komt zijn nieuwste verhaal volgens Belga hierop neer. Na 1988 deed hij geen beleggingen (vooral bij de Nederlandse Optiebeurs) meer. In de vijf jaar daarvoor werkt hij voor Parcifal, een Panamese fiduciaire naar Zwitsers recht en raakte hij op de hoogte van “dubbel gedrukte” Italiaanse schatkistcertificaten. Die waren voor een habbekrats te koop, maar zouden na de vervaldatum toch volledig door de Italiaanse schatkist moeten betaald worden. Voor de bewuste aankoop klopte Van Rossem daarop aan bij klanten uit zijn Moneytron-netwek, die kennelijk alles veil hadden voor een voorgespiegelde winst van 300 procent op 7 jaar. Onder hen: Roland Vanden Avenne en Philippe Vande Vyvere. Pech voor hen en voor Van Rossem was echter dat de vervalsing snel aan het licht kwam en een niet meer te dempen put achterbleef.
Begin 1996 nuanceert Van Rossem in de media de rol van Roland en André Vanden Avenne en Christian en Philippe Vande Vyvere. Het is volgens Van Rossem de pers die van die mensen zijn zogenaamde opdrachtgevers heeft gemaakt, maar dat was verkeerd begrepen. Van Rossem in De Tijd: “Zij waren wel grote klanten. Wat waar is, is dat - toen het verkeerd aan het lopen was - de Vanden Avennes en Vande Vyveres mij klanten hebben aangebracht met wiens geld ik hun put moest aanvullen.”
Van Rossem “Voor de rest moet u Moneytron zien als een club van grote klanten die allen op de hoogte waren. Dat bij elke transactie valse contracten van Prudential Bache werden opgesteld, wist iedereen. Waarom denkt u dat Bache nooit klacht heeft ingediend tegen mij?.”
Eind april 96 is dan de laatste dag van het proces in beroep van Van Rossem. Van Rossem noemt dan bierbrouwer Haelterman. Van Rossem: “Die komt in mijn dossier voor. In Kortrijk spande Haelterman een proces in tegen Vanden Avenne omdat die niet, zoals beloofd, de 100 miljoen frank (2,5 miljoen euro) aan beleggingen had terugbetaald die hij van Vanden Avenne had overgenomen.”
Het verwijt dat de vorige beleggers terugbetaald werden met het geld van de volgende (de zogenaamde ruiterij of cavalerie) wordt volgens de Van Rossem onhoudbaar wanneer blijkt dat de grootste beleggers, de families Vanden Avenne en Vande Vyvere hun 20 miljard frank (500 miljoen euro) wel kregen terugbetaald. Het vonnis werd door het Hof van Beroep te Antwerpen eind september 96 bevestigd.
Midden november beweert Albert Mahieu dan dat Vande Vyvere en Vanden Avenne - ondanks de miljarden franken die zij bij Van Rossem hadden belegd - systematisch buiten schot werden gehouden in het onderzoek. Volgens Mahieu werden tijdens het gerechtelijk onderzoek naar de praktijken van Van Rossem door het parket van Antwerpen (opzettelijk) zware fouten begaan, die erop gericht waren de ware opdrachtgevers van Van Rossem uit de gevarenzone te houden.
Mahieu dient zelfs bij procureur-generaal van het Hof van Cassatie Eliane Liekendael klacht in tegen topmagistraten van het Antwerpse parket. Mahieu beticht het parket ervan het gerechtelijk onderzoek rond de gevallen beursgoeroe Jean-Pierre van Rossem te hebben gemanipuleerd. Hierdoor konden de ware opdrachtgevers van de miljardenfraude buiten spel blijven.
Albert Mahieu trad ooit op als tussenpersoon tussen Jean-Pierre van Rossem en kandidaat-investeerders. Mahieu beweert vertrouwen te hebben gehad in Van Rossem nadat hij had gemerkt dat deze werd geruggesteund en zelfs gedirigeerd door de West-Vlaamse zakenman Roland Vanden Avenne.
De beschuldigingen zijn niet van de poes. Volgens Mahieu hebben Westvlaamse industriëlen meer dan 12 miljard frank (300 miljoen euro) beleggersgeld verduisterd. Dat werd dan onder druk van de CVP (nu cd&v) toegedekt.
In een verklaring zegt Mahieu dat beleggers bij Van Rossem geld belegden omdat ze ervan overtuigd waren dat de beursgoeroe de steun genoot van een groep belangrjke Westvlaamse industriëlen. Het beleggingssysteem Moneytron speelde daarbij geen enkele rol.
Volgens Mahieu was de operationele leiding van die groep in handen van Roland Vanden Avenne. De broer van deze laatste, Walter Vanden Avenne, staat dan aan het hoofd van het gelijknamig veevoederbedrijf. In zijn verklaring stelt Mahieu dat Walter Vanden Avenne de godfather is van de groep Vanden Avenne en dat niets buiten zijn voorafgaandelijke toestemming gebeurt. Toch is Walter Vanden Avenne volgens Mahieu niet het brein van de groep Westvlamingen.
Mahieu heeft in 1989 relatief veel samengewerkt met Jean-Pierre Van Rossem. Hij heeft met name de overname voorbereid van een of meerdere banken door een groep investeerders die achter Van Rossem stonden. Zelf heeft Mahieu een aantal financiers uit het Midden-Oosten gecontacteerd.
Uit het verhaal van Mahieu kan worden afgeleid dat hij ervan overtuigd is dat de industriële beleggers zelf het beleggersgeld van Van Rossem hebben verduisterd. Dat zou gebeurd zijn via een complexe constructie die is opgezet door een Brussels advocaat samen met de boekhouder van de familie Vanden Avenne.
Die hele operatie zou zijn verlopen via Curaçao. Het Antwerps gerecht zou dat spoor hebben ontdekt, maar nooit hebben uitgewerkt, wat zou te wijten zijn aan druk van de CVP. Een nota draagt als titel Suisse 20/09/89. In die nota staat ondermeer 75 = 200.000.000; RVDA: 53.333.333; AVDA 53.333.333; VDVD 46.666.666; VDVC 46.666.666; Totaal: 200.000.000.
Mahieu verwijst impliciet naar het verhaal van de huiszoeking bij de Brusselse advocaat Tournicourt, waar tijdens een huiszoeking op aanwijzing van Carl Bevernage de dossiers van Roland en (diens neef) André Vanden Avenne niet zijn meegenomen. Uit die dossiers zou volgens Mahieu precies moeten blijken dat zij mee verantwoordelijk zijn voor het verduisteren van het geld. De band met de CVP ligt ondermeer bij Carl Bevernage, op dat moment niet enkel stafhouder van de Brusselse balie maar ook voorzitter van de tuchtcommissie van de CVP, een intern controle-orgaan van de partij.
Opmerkelijk is dat Mahieu eerder reeds een verklaring terzake aflegde bij de Brusselse onderzoeksrechter Bruno Bulthé. Die is ondermeer belast met het dossier Beaulieu.
In een reactie verzet Harold Vanden Avenne, zoon van Walter, zich formeel tegen de lasterlijke en onjuiste insinuaties van Mahieu aan het adres van zijn vader. "Noch mijn vader, noch zijn kinderen hebben ooit enige zakelijke of andere relatie met de heer Van Rossem gehad, noch in persoonlijke naam, noch uit hoofde van hun functie in de bedrijven waar zij aandeelhouder of bestuurder zijn." Harold Vanden Avenne sprak duidelijk niet voor Roland Vanden Avenne.
Het agentschap Belga kon bij een medewerker van de groep Vanden Avenne vernemen dat het om privé-aangelegenheden ging van Roland Vanden Avenne en dat zijn contacten met Van Rossem plaats hadden toen hij al op pensioen was gegaan. De medewerker van de groep zei absoluut niet te geloven dat Roland Vanden Avenne de baas zou zijn geweest van Van Rossem: hij heeft zich laten overdonderen en was eerder het slachtoffer van Van Rossem.
foto: 1986 - Auteur: Holderbeke, Patrick - Rechtenhouder: Rijksarchief Kortrijk