“Ofwel niet in open water te zwemmen, ofwel goed na te denken over waar je dat doet.”
De KU Leuven slaat alarm over een nieuwe vijand in onze favoriete vakantiebestemmingen: de parasitaire platworm. Deze gluiperd, die door zoetwaterslakken wordt overgedragen, brengt de tropische ziekte schistosomiase naar Zuid-Europa. Een cadeau van – twee keer raden – de klimaatverandering. Want dankzij de opwarming gedijt deze parasiet nu ook prima in landen als Spanje, Italië en Griekenland.
Zoetwaterslakken: de nieuwe vakantieterreur
Schistosomiase klinkt als een obscure aandoening, maar het is na malaria de meest voorkomende infectieziekte wereldwijd. Jaarlijks zijn er meer dan 200 miljoen besmettingen. En nee, je hoeft het water niet eens te drinken. Een simpele duik in een idyllisch meertje of een verfrissende plons in een rivier kan al genoeg zijn om je een souvenir te bezorgen waar je niet op zit te wachten. De parasiet dringt je huid binnen en voor je het weet, ben je de trotse bezitter van symptomen als huiduitslag, hevige buikpijn en bloed in je urine.
Op vakantie met een apotheek
Onderzoeker Tim Maes van de KU Leuven legt bij VRT NWS een en ander uit: “Schistosomiase is gelukkig niet dodelijk, maar de impact op je leven is fors. Je wordt niet alleen ziek, je moet ook zware medicatie slikken met de nodige bijwerkingen. Een preventief vaccin is er helaas nog niet, dus voorlopig is het slikken of stikken.”
Toeristen op de vlucht
Voor Belgische toeristen betekent dit dat ze tijdens hun vakantie in Zuid-Europa niet alleen hun zonnebrandcrème, maar ook een gezonde dosis paranoia moeten meenemen. "De parasiet heeft een mens en een zoetwaterslak nodig om te overleven", aldus Maes. "Die slakken zie je nu al in Zuid-Spanje en Corsica. Binnenkort kan de parasiet zich nog verder verspreiden door de klimaatverandering."
"In België komt de parasiet nog niet voor en blijft het risico beperkt", zegt Maes. Toch raden de onderzoekers aan om op vakantie ofwel niet in open water te zwemmen, ofwel goed na te denken over waar je dat doet. Dus, als je goed nadenkt, ben je beschermd tegen de parasiet?
Wetenschappelijke voorspelling: een toekomst vol slakken en platwormen
Hoewel de parasiet nog niet in België is opgedoken, is het slechts een kwestie van tijd voordat het risico ook hier toeneemt. "De klimaatverandering is onverbiddelijk", waarschuwt Maes. "Het is verleidelijk om bij 35 graden verkoeling te zoeken in een natuurlijk water, maar denk goed na waar je zwemt. Anders kom je terug van vakantie met meer dan alleen een kleurtje." Kwesti van wachten op die 35 graden. Maar die hebben we dit jaar nog niet gehaald, toch? Zelfs niet in Knokke-Heist.
Dus, lieve lezers, de volgende keer dat je een uitnodigende rivier of een rustiek meertje ziet, denk dan twee keer na. Misschien is het toch beter om aan de kant te blijven met een cocktail in de hand. Veiligheid voor alles. Of misschien nog dit. Wanneer was alweer de laatste keer dat jij bij een temperatuur van 35 graden in een open water zwom?