Slecht nieuws voor wie dacht slim te besparen door van energieleverancier te hoppen als een kangoeroe op cafeïne. Minister van Consumentenbescherming Rob Beenders haalt de opzegvergoeding voor vaste energiecontracten weer van onder het stof. Wie straks een vast contract afsluit en voortijdig opzegt, mag opnieuw een boete neertellen. De bedoeling? Vaste contracten goedkoper maken. Maar of dat ook echt zo zal uitdraaien, is nog maar de vraag.
Even terug naar 2012. Toen schafte Johan Vande Lanotte de opzegvergoeding af, zodat we zonder financiële pijn van energieleverancier konden wisselen. Dat leek een mooie deal, maar in de praktijk leidde het tot een heel andere situatie: vaste contracten werden een pak duurder dan variabele. De reden? Energieleveranciers moesten rekening houden met het risico dat klanten vroegtijdig zouden vertrekken, en verrekenden dat verlies gewoon in hun tarieven.
En dat verschil is niet min: volgens de V-Test van de Vlaamse Nutsregulator betaal je al snel 400 euro méér voor een vast contract dan voor een variabel.
Minister Beenders denkt nu een oplossing te hebben: als consumenten wéér een boete betalen bij vroegtijdig vertrek, zouden energieleveranciers lagere prijzen kunnen aanbieden voor vaste contracten. Klinkt logisch, toch? FEBEG, de federatie van Belgische Energiebedrijven, ziet het alvast zitten. “In Nederland waren vaste contracten zelfs goedkoper dan variabele, net omdat er een opzegvergoeding bestond,” zegt Marc Van den Bosch van FEBEG in ‘Het Nieuwsblad’.
Klinkt als een win-win, maar er zitten nog wat addertjes onder het gras.
Hoeveel gaat die boete kosten?
Dat weet nog niemand. Wat wel vaststaat: wie zijn contract sneller opzegt, betaalt een hogere boete dan iemand die pas op het einde van de looptijd switcht. Beenders pleit voor een pro rata-berekening, wat wil zeggen dat wie na een maand opzegt, zwaarder zal worden afgestraft dan iemand die nog maar een paar weken te gaan heeft.
Het hele systeem wordt eerst twee jaar getest. Daarna volgt een evaluatie: heeft dit écht voor lagere prijzen gezorgd, of was het gewoon een handige manier om de consument opnieuw op kosten te jagen?
Consumentenorganisatie Testaankoop is alvast erg sceptisch. “Wij zijn principieel tegen een opzegvergoeding,” zegt woordvoerster Laura Clays in dezelfde krant. “Anderzijds zijn vaste contracten vandaag onnodig duur. Als dit écht voor lagere prijzen zorgt, kunnen we het overwegen. Maar als blijkt dat energieleveranciers gewoon extra geld incasseren zonder korting te geven, mag die opzegboete wat ons betreft onmiddellijk weer de prullenbak in.”
Conclusie? Goedkoper gas en elektriciteit, dat willen we allemaal. Maar of deze maatregel écht in het voordeel van de consument speelt? Eerst zien, dan geloven.