Wie volgt Jan Jambon op? De race om het Vlaams minister-presidentschap bij de N-VA.
In de coulissen van de N-VA woedt een hevige strijd om het leiderschap van de Vlaamse regering. Dinsdagavond verzamelde de partijtop om het onderhandelingsteam samen te stellen en de knopen door te hakken. Vooruit-kopman Conner Rousseau gooide een bommetje door te eisen dat Jan Jambon, de notoir liberale minister-president, niet aanblijft. Dit opent de deur voor andere ambitieuze N-VA’ers die nu hun kans ruiken.
De gevoelige kwestie van Jambon
Jan Jambon zelf, loyaal partijsoldaat als hij is, blijft beschikbaar voor de job. Ondanks zijn afgenomen populariteit (van 187.000 naar 97.780 voorkeurstemmen) en verlies in het Antwerpse duel met VB-lijsttrekker Tom Van Grieken, houdt hij de deur op een kier. Tijdens het overwinningsfeest leek het er aanvankelijk op dat hij de favoriet was, met voorzitter Bart De Wever die zijn hand hoog in de lucht stak. Maar nu blijkt er intern een hevige discussie te woeden.
De kanshebbers: Wie heeft de beste kaarten?
Zuhal Demir: De Limburgse minister van Justitie en Handhaving scoorde zondag verrassend goed, met een stijging van 61.000 naar 66.000 voorkeurstemmen. Ze ligt goed in de markt bij de socialisten en kan goed opschieten met Conner Rousseau. Echter, haar relatie met coalitiepartner CD&V is vertroebeld door het stikstofdébacle. Toch zou haar benoeming een slimme zet kunnen zijn om de coalitie te smeden.
Matthias Diependaele: De huidige minister van Financiën zag zijn populariteit ook stijgen, van 38.000 naar 47.000 voorkeurstemmen. Zijn reputatie als ‘harde cijferaar’ kan echter nadelig zijn, aangezien Vooruit een warme en sociale aanpak prefereert. Desondanks belichaamt hij het ‘degelijk bestuur’ dat de N-VA wil uitstralen.
Sander Loones: De West-Vlaming keerde recent terug naar het Vlaams Parlement en hoewel zijn voorkeurstemmen daalden van 44.000 naar 38.000, wordt zijn naam genoemd. Zijn onmiddellijke promotie tot minister-president lijkt echter onwaarschijnlijk gezien zijn dalende populariteit.
De rol van Bart De Wever
Bart De Wever houdt voorlopig zijn kaarten dicht tegen de borst. Als N-VA-voorzitter heeft hij de macht om de Vlaamse formateur te benoemen, die dan mogelijk de nieuwe minister-president wordt. De Wever moet echter ook de federale coalitievorming in goede banen leiden, wat betekent dat hij niet alles zelf kan doen.
Het 'njet' van Rousseau
Vooruit-leider Conner Rousseau zette de interne spanningen binnen de N-VA op scherp door duidelijk te maken dat Jan Jambon niet in de volgende regering past. DE Vlaamse feniks sprak de historische woorden: “Het mag geen Jambon II zijn, en liefst ook niet met Jan Jambon zelf”. Die bevlogen uitspraak heeft de race naar het minister-presidentschap alleen maar verhevigd. Jambon wuifde de kritiek weg, maar de druk neemt toe.
Wat betekent dit voor Jambon?
Als Jan Jambon uiteindelijk niet wordt gekozen als minister-president, kan hij altijd worden ingezet op het federale niveau. In het verleden heeft hij zich bewezen als minister van Binnenlandse Zaken en andere internationale mandaten zouden ook mogelijk zijn om zijn loyaliteit te belonen.
De komende weken zullen cruciaal zijn voor de N-VA, met Bart De Wever als de grote beslisser. De uitkomst zal bepalen wie de volgende Vlaamse regering leidt en welke richting de partij inslaat.
(Foto: screenshot VRT NWS)
