Ministers Quintin en Verlinden willen "meer blauw op straat".
Het is oorlog in de Brusselse straten. Bij een nieuwe schietpartij vannacht in Anderlecht, in de wijk Peterbos, is een dode gevallen, zo meldt burgemeester Fabrice Cumps. Het gaat al om de derde schietpartij deze week in Anderlecht. De vierde in Brussel als je ook die in Sint-Joost-ten-Node meetelt. De vraag naar een krachtig antwoord van de nieuwe regering steeds urgenter. Hoe kan de regering-De Wever de hoofdstad effectief ontdoen van zijn gewelddadige plaag?
Op 7 februari 2025 postte Georges-Louis Bouchez op het platform X een oproep tot de inzet van soldaten in Brussel om te helpen bij de ‘statische bewaking’ van de stad. Bouchez benadrukte dat deze maatregel een onderdeel van het regeerakkoord zou zijn. Het geweld in Brussel, dat al drie opeenvolgende nachten de stad in zijn greep hield, is geen toeval. De schietpartijen, zoals die op metrostation Clemenceau en de moord in Peterbos, tonen aan dat de veiligheid in de hoofdstad dramatisch verslechtert. De vraag is echter of soldaten daadwerkelijk de oplossing vormen voor de diepgewortelde problematiek van drugsgeweld.
De katalysator van geweld: drugs en criminaliteit
De recente golf van geweld in Brussel is geen geïsoleerd incident. In tegenstelling tot Antwerpen _ waar grote drugsnetwerken elkaar onder druk zetten met gewelddadige aanvallen - is Brussel het toneel van een oorlog tussen kleinere drugsdealers die op hun beurt niet terugdeinzen voor bloedvergieten. De schietpartijen van de afgelopen dagen - waaronder een dodelijk incident in de wijk Peterbos - wijzen op een beangstigende verslechtering van de veiligheidssituatie, aldus procureur Julien Moinil. Kleine dealers zetten met hun traptsen De Wever meteen onder druk om maatregelen te treffen die de hoofdstad weer onder controle kunnen krijgen.
Het regeerakkoord van Arizona: veiligheid als topprioriteit
Het regeerakkoord van de Arizona-regering richt zich niet alleen op het intensiveren van de strijd tegen drugsgeweld, maar ook op de bredere aanpak van criminaliteit en veiligheid in Brussel. Een van de meest ingrijpende maatregelen is de geplande fusie van de zes Brusselse politiezones, een voorstel dat lange tijd een politiek taboe was. Criminologe Sofie De Kimpe (VUB) ziet deze stap als een noodzakelijke vooruitgang.
De eengemaakte aanpak zou het voor de politie mogelijk maken om beter af te stemmen op de lokale behoeften en de rekrutering van nieuw personeel te vergemakkelijken. Ten minste, dat is de theorie.
De huidige situatie, waarbij politiezones vaak uit dezelfde krappe personeelsvijver vissen, leidt tot tekorten en inefficiëntie. Ook het verbeteren van de opleiding van agenten - zodat ze beter voorbereid de straat op kunnen - is een van de prioriteiten van de nieuwe regering.
Follow the money: het financiële hart van de criminaliteit
Arizona wil verder gaan dan alleen de frontlinie van geweld. Het regeerakkoord onderstreept de noodzaak van een holistische benadering, waarin naast repressieve maatregelen ook preventie centraal staat. Sociale cohesie, de verbetering van de woonkwaliteit en het aanpakken van netheid zijn volgens de regering cruciaal in de strijd tegen drugscriminaliteit. Daarnaast wordt er extra nadruk gelegd op de opsporing van witwaspraktijken door criminele organisaties. Een nieuwe opsporingsdienst, die samenwerkt met de FOD Financiën, moet de illegale geldstromen in kaart brengen en aanpakken. De criminologe Charlotte Colman (UGent) wijst erop dat het aanpakken van de financiële basis van drugscriminelen, die primair gemotiveerd worden door winstbejag, wellicht de meest effectieve strategie is. Allemaal dure woorden, maar ondertussen vliegen in Anderlecht de kogels je rond de oren.
Strengere straffen en de herziening van de wet-Lejeune
In een poging de straffeloosheid tegen te gaan, belooft de regering strengere straffen voor drugsbaronnen die minderjarigen inzetten als loopjongens. Het regeerakkoord voorziet in zwaardere straffen voor leden van criminele organisaties en beoogt een herziening van de wet-Lejeune, die de vervroegde vrijlating van gevangenen regelt. De vraag is in welke overvolle gevangenis ze die ideale schoonzonen onderdak gaan geven.
Escalatie van geweld en de rol van de soldaten
Intussen blijft het geweld in Brussel toenemen. De verhoogde politieaanwezigheid in de stad - zoals aangekondigd door Binnenlandminister Bernard Quintin -is een eerste stap in de richting van een respons. Maar meer dan een druppeltje op een hele grote hete plaat, is het niet. Bouchez wil daarom het leger inzetten. Een plan dat ernstige bedenkingen oproept bij experts. Criminologe Sofie De Kimpe waarschuwt bij VRT NWS dat dit vooral het signaal zou afgeven dat de politie het niet aankan. Het zou bovendien de civiele rol van de politie ondermijnen en het vertrouwen van de burger in de capaciteit van de overheid aantasten. Misschein moet er wat minder vergaderd en meer ‘gedaan’ worden?
(Fotomontage: screenshot X/ Didier Lebrun/Photo News)
