Payton S. Gendron, een 18-jarige jongeman, heeft zaterdag in de Amerikaanse stad Buffalo, in de staat New York, tien mensen doodgeschoten bij en in een supermarkt. Drie mensen raakten gewond. De schutter wordt aangeklaagd voor een racistisch gemotiveerde haatmisdaad. De meeste slachtoffers zijn zwart. De supermarkt is gelegen in een deel van Buffalo met een overwegend zwarte populatie.
Gendron woont met zijn vader Paul, moeder Pamela en broers in het overwegend witte Conklin. De ouders zijn beiden ingenieurs. De schutter kwam volgens de media met de wagen van Conklin, zowat 400 kilometer verwijderd van de supermarkt, en reed eerst dus enkele uren om die specifieke plaats te bereiken. Daar zou hij het ‘n-woord’ op zijn vuurwapen geplaatst hebben volgens getuigen. Het is onduidelijk waarom hij naar Buffalo is gereisd om de aanslag te plegen. De supermarkt bevindt zich in een buurt waar vooral zwarte Amerikanen wonen.
Gendron schiet vervolgens 4 mensen neer op de parking. Drie overlijden. De schutter begeeft zich dan naar die supermarkt.
Daar is er een gewapende bewaker: een gepensioneerde ervaren politieman. Deze zou volgens getuigen meermaals op Gendron vuren, maar slaagt er niet in om hem te neutraliseren.
Volgens de media draagt de schutter immers een kogelwerende vest. Op de foto van de arrestatie is dat niet te zien. De onervaren Gendron - hij poseerde eerder met een speelgoedgeweertje - slaagt er zelfs in om de gewapende bewaker uit te schakelen. De voormalige politieman overlijdt.
Die bewaker, een voormalige ervaren politieagent van Buffalo, schoot volgens een getuige zelfs ‘meerdere keren op de schutter’, maar de kogels ‘raakten de kogelwerende vest van de schutter’ en lieten de 18-jarige dus ongedeerd achter. Gendron doodde vervolgens de bewaker, geïdentificeerd als Aaron Salter Jr. Hij had 30 jaren dienst op de teller bij de politie van Buffalo.
Gendron beweegt zich vervolgens door de supermarkt en schiet daar nog eens 9 personen neer. De meesten zwart. De schutter begeeft zich vervolgens naar de ingang van de supermarkt en wordt dan pas overmeesterd door de politie.
De schutter zou eerder een manifest gepubliceerd hebben. Dat manifest - dat we niet konden lezen - bevat volgens de media ‘specifieke plannen om zwarte mensen aan te vallen’ en citeerde herhaaldelijk de "Great Replacement" -theorie, het idee dat een cabal probeert blanke Amerikanen te vervangen door niet-blanke mensen door immigratie, interraciale huwelijken en uiteindelijk geweld.
Het manifest, dat beweert te zijn geschreven door de 18-jarige Payton Gendron, bevat een geboortedatum en biografische gegevens van de verdachte in hechtenis. De PDF werd oorspronkelijk gepost op Google Docs om 20:55 uur op donderdag, twee dagen voor de schietpartij, blijkt uit bestandsgegevens waartoe NBC News toegang heeft.
In het manifest citeert Gendron ook volgens NBC herhaaldelijk Brenton Tarrant, de blanke supremacistische schieter die in 2019 51 mensen doodde en 40 anderen verwondde in een moskee in Christchurch, Nieuw-Zeeland. Net als Gendron livestreamde Tarrant zijn aanval. Tarrant vertelde de speurders dat hij ook een frequente gebruiker van 4chan was.
Volgens politiechef Joseph Gramaglia opende de schutter, gehuld in camouflage-kleding rond 14.30 uur lokale tijd het vuur. Burgemeester Byron Brown sprak van “de ergste nachtmerrie die een gemeenschap kan meemaken”.
Ondanks dat er volgens president Joe Biden nog veel onduidelijk is over de motivatie van de dader, stelt hij haatmisdrijven “weerzinwekkend” te vinden. “Elke daad van binnenlands terrorisme, inclusief een daad gepleegd in naam van een weerzinwekkende witte nationalistische ideologie, is in tegenspraak met alles waar we in Amerika voor staan. Haat mag geen veilige haven hebben. We moeten alles doen wat in onze macht ligt om een einde te maken aan door haat aangewakkerd binnenlands terrorisme.”
Gendron is inmiddels aan de rechter voorgeleid en wordt onder meer aangeklaagd wegens meervoudige moord. Hij pleit onschuldig.
“Het is mijn oprechte hoop dat deze persoon, deze witte supremacist die zojuist een haatmisdaad heeft gepleegd tegen een onschuldige gemeenschap, de rest van zijn leven achter de tralies zal doorbrengen”, zo reageerde Kathy Hochul, de gouverneur van New York. Twitch heeft de video verwiijderd.
