Wat dit betekent voor jouw koopkracht?
De Arizona-onderhandelaars gaan het niet graag horen, maar de lonen, pensioenen en uitkeringen stijgen straks met 2 procent omdat de spildindex is overschreden. De spilindex is de maatstaf die de stijging van pensioenen, uitkeringen en overheidssalarissen aanstuurt, en die is vorige maand overschreden. Dit heeft verregaande gevolgen voor de koopkracht van miljoenen Belgen. De privésector kan zich eveneens verwachten aan een loonstijging, al is de timing en de mate van verhoging sterk afhankelijk van sectorgebonden afspraken.
Het Belgische systeem van automatische loonindexering
In België is het systeem van automatische loonindexering een essentieel onderdeel van het sociale vangnet. Dit mechanisme zorgt ervoor dat lonen, pensioenen en uitkeringen automatisch stijgen wanneer de inflatie de vooropgestelde drempel overschrijdt. Daardoor blijft in theorie de koopkracht van de burger behouden, zelfs in tijden van prijsstijgingen. Het doel van deze indexering is simpel: de Belg mag niet het slachtoffer worden van oplopende kosten van levensonderhoud.
Wat is de spilindex en waarom is diH belangrijk?
De spilindex is een prijsindex die de inflatie meet en bepaalt wanneer een aanpassing van lonen, pensioenen en uitkeringen nodig is. Als de prijzen voor goederen en diensten een bepaald niveau bereiken, overschrijdt de index zijn drempel, wat resulteert in een verhoging van het inkomen van de burger. Dit mechanisme voorkomt dat de Belgische bevolking verlies van koopkracht lijdt wanneer de economie ongunstig evolueert. De overheid past de lonen van ambtenaren, uitkeringen en pensioenen aan op basis van deze index.
Voor de privésector geldt een gelijkaardig systeem, hoewel de verhoging van de lonen hier niet strikt gekoppeld is aan de spilindex. De timing van de loonsverhoging kan verschillen per sector en wordt vaak bepaald door cao-afspraken of andere formele overeenkomsten.
hoe hoog is de stijging van de lonen en pensioenen?
De inflatie in januari 2025 is vastgesteld op 4,08 procent, een stijging van 0,92 procentpunt ten opzichte van december 2024. Dit zorgt ervoor dat de spilindex overschreden wordt en dus een automatische verhoging volgt. Concreet betekent dit dat de pensioenen en uitkeringen in februari met 2 procent stijgen. De lonen van overheidspersoneel worden pas in maart aangepast, maar ook daar is een verhoging van 2 procent te verwachten.
Wat betekent dit voor je portemonnee?
De stijging van de inflatie naar 4,08 procent in januari betekent dat de prijzen in vergelijking met januari 2024 aanzienlijk zijn gestegen. Wat toen nog 100 euro kostte, kost je nu gemiddeld 104,08 euro. En dat heeft een direct effect op de koopkracht van de consument, vooral in sectoren waar de prijsstijgingen het scherpst voelbaar zijn.
Wat stijgt er in prijs en wat wordt goedkoper?
De stijging van de inflatie wordt voornamelijk aangedreven door een stijging van de prijzen voor energie, voeding en dranken – zowel alcoholische als alcoholvrije. Daarentegen zijn er ook producten en diensten die goedkoper werden, zoals mobiele telefoondiensten, hotelovernachtingen en citytrips. Een en ander is het resultaat van een complexe interactie tussen de prijzen van grondstoffen, het aanbod en de vraag op de markten, en de globale economische situatie.
Wat betekent dit voor de toekomst?
Hoewel de automatische loonindexering ervoor zorgt dat de Belg beschermd wordt tegen extreme prijsstijgingen, roept de toenemende inflatie vragen op over de structurele stabiliteit van het systeem. Hoe lang kan de overheid dit systeem blijven handhaven zonder dat de staatsschuld onbeheersbaar wordt? En hoe zal de privésector reageren op stijgende kosten voor arbeid, die in sommige sectoren kunnen leiden tot prijsverhogingen die door de consument gevoeld worden?
Met deze 2 procent verhoging komen de inkomsten van velen in lijn met de stijgende kosten, maar is het genoeg?
(Foto: Shutterstock)