Politiek zonder schaamte.
Het klonk uit alle :monden van de dames en mijnheren van de Wetsstraat het onbegrip voor zij die gingen stemmen. Wie niet voldeed aan zijn/haar democratisch recht om te stemmen, moest achteraf niet komen zeuren. Je zou kunnen stellen dat gezeur vandaag komt van hen die wél gingen gaan stemmen. Wat is hun stem waard als achteraf – bij de formatie – geen rekening wordt gehouden met die democratische stem?
De verliezers aan de macht?
Na het afhaken van Vooruit kijken politici nu naar Open VLD als mogelijke partner om een krappe meerderheid te behalen. Open VLD leek vastberaden om zich te herbronnen in de oppositie, maar de politieke storm rondom de Arizonacoalitie trekt mogelijk toch weer de Vlaamse liberalen naar het federale speelveld. Of die comeback überhaupt realistisch is, is nog de vraag, maar de politieke dynamiek zet de liberale partij onder flinke druk.
Zwijgen of stiekem zin?
Officieel houdt Open VLD de lippen op elkaar. De boodschap blijft: de partij wil zichzelf opnieuw uitvinden vanuit de oppositie. Toch is de deur niet volledig dicht. Partijvoorzitter Eva De Bleeker hintte dit weekend voorzichtig naar een zekere interesse onder haar achterban; velen zouden haar al gevraagd hebben waarom Open VLD zich afzijdig houdt. Nu de Arizona-coalitie kraakt, staat die deur verder open dan ooit.
Bouchez: “Een zetel meer Is genoeg”
Met de exit van Vooruit blijft Bart De Wever met een wankel evenwicht achter. De supernota – De Wevers ultieme bod op samenwerking – heeft geen effect gehad op Vooruit, dat voet bij stuk hield. De achterblijvers N-VA, CD&V, MR en Les Engagés beschikken nu over 68 zetels, twee te weinig voor een meerderheid. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez liet alvast weten dat een meerderheid van één zetel volstaat: “Een meerderheid is een meerderheid.” Zijn impliciete boodschap? Het is tijd om Open VLD aan boord te hijsen.
Ideologische puzzel: kans of chaos?
De politieke logica voor Open VLD om mee te doen lijkt groter dan ooit. De Wever biedt op papier een beleid dat de liberalen zal bekoren: besparingen op werkloosheidsuitkeringen, hervormingen in de sociale zekerheid, lastenverlaging. Maar ook al klinkt dat als muziek in de oren van de partijbasis, is de vraag of een minieme meerderheid wel zo’n stevig fundament is voor een stabiele regering. Één enkele dissident, een uitval door ziekte, en de boel kan zomaar klappen.
Risico’s en rode lijnen
Daarnaast duikt een heikel punt op: de N-VA zou hiermee haar rode lijn doorbreken. De partij eiste tot nu toe een Vlaamse meerderheid in de federale regering, iets dat de Zweedse coalitie net niet haalt. En dat terwijl De Wever vijf jaar lang Open VLD beschuldigde van ‘verraad’ door in een Vivaldi-coalitie zonder Vlaamse meerderheid te stappen.
Bovendien is niet iedereen binnen Arizona warm voor een comeback van de Vlaamse liberalen. CD&V-voorzitter Sammy Mahdi omschreef het idee van een minimale meerderheid met Open VLD als “pure sciencefiction” en “een rollercoaster van instabiliteit”.
Afwachten op die telefoon
Voorlopig blijft het gissen. Maar volgens een bron binnen Open VLD zou de partij “klaar staan om te praten” als De Wever aanklopt. De vraag is of hij die stap zal zetten, en of Open VLD een nieuw hoofdstuk wil schrijven binnen de moeizame federale onderhandelingen – of liever voorrang geeft aan haar eigen koers in de oppositie.