Vorig jaar stond het hart van menig crypto-belegger even op pauze toen de cryptobeurs FTX ondersteboven ging. Ineens was er 4,5 miljard dollar gewoon ‘verdwenen’. Aan het roer van dit drama, de jonge en licht autistische Sam Bankman-Fried. De excentrieke CEO werd deze week veroordeeld voor 25 jaar gevangenisstraf voor zijn aandeel in het oplichten van meer dan een miljoen investeerders.
Als beurzen en financiën je niets zeggen, zal dit hele gebeuren misschien geen belletje doen rinkelen. Er gaan zo vaak bedrijven en banken failliet. Maar echte pure oplichterij op zo'n grote schaal zien we zelden. De zaak Bakman-Fried doet denken aan het verhaal van Bernie Madoff. De Amerikaanse jurist en investeerder kreeg een decenium geleden maar liefst 150 jaar gevangenisstraf nadat hij in de jaren 80 en 90 half Wall Street had opgelicht voor zo'n 64 miljard. Dat is meer dan het GDP van driekwart van alle Afrikaanse landen. Na dit gigantisch Ponzi-drama zou je denken dat Wall Street voorzichtiger zou worden. Ja, maar niet voor lang.
Het blijft een bende rijke eikels die met andermans geld speelt, dus vroeg of laat zou de ‘shit’ weer aan de metaforische ‘fan’ hangen.
Een diepe put
2023 was een absoluut Grand Cru-jaar als het aankomt op grote spelers die veel geld verliezen. De put die het faillisement van FTX achterliet was enorm. De schamele vijf miljard die verdween uit klantenportefeuilles staat in schril contrast met impact op de hele cryptowereld. De totale marktkapitalisatie van alle crypto zakte in de nasleep van dat faillisement van 1 biljoen naar 800 miljard. Dit kwam in dezelfde periode dan de crash van First Republic Bank en Silicon Valley Bank, twee grote Amerikaanse financiële instellingen. Het extra duwtje dat een verhoogde inflatie net niet kan gebruiken.
Is 25 jaar voor Sam Bankman-Fried dan niet wat overdreven voor een financiële misdaad zonder dodelijke slachtoffesr? Wel, ten eerste had de aanklager 40 jaar gevraagd, dus Sam komt er nog goed van af. Ten tweede, het was voor rechter Kaplan zeer duidelijk dat Bankman-Fried zijn eigen luxueuze levensstijl financierde met het geld van anderen. Tijdens die periode toonde hij zeer weinig schuldbesef. Ook tijdens zijn voorarrest was hij tamelijk apatisch en loog hij herhaaldelijk tegen de politie.
Welke koppen rollen er?
Moet Sam Bankman-Fried dan als enige opdraaien voor de ondergang van FTX? Zo lijkt het er momenteel toch op. En dat allemaal dankzij zijn ex.
Sam Bankman-Fried had namelijk een meerderheidsaandeel in twee bedrijven: de crypto-beurs FTX en in Alameda Research. Bankman-Fried was de CEO van FTX terwijl zijn toenmalige vriendin, Caroline Ellison, aan het roer stond van Alameda Research.
Alameda ontwikkelde succesvolle algoritmes om crypto te verhandelen en gebruikte daarvoor het geld van de klanten van FTX. Zonder hun toestemming. Een tijdje ging dat goed, maar toen begon Alameda Research schulden te maken, en ‘leende’ het nog meer geld dat van FTX. Ze leken hier mee weg te komen… en toen zakte in november 2021 de crypto-markt in elkaar. FTX-klanten wilden hun fondsen weghalen tijdens deze wereldwijde crypto sell-off, maar dat lukte niet. Toen kwam alles aan het licht.
Caroline Ellison pleitte uiteindelijk schuldig werd de kroongetuige die Bankman-Fried onder de bus gooide. Ze gaf de aanklager substantiële bewijzen en kon meer vertellen over de persoonlijkheid van Bankman-Fried. Dat was de doodssteek voor hem. Het proces van Caroline Ellison staat later dit jaar op de agenda en ze krijgt wellicht een aanzienlijk mildere straf voor haar medewerking.
Moraal van het verhaal: nooit aan crypto-fraude doen met je vriendin. Je weet nooit hoe dat dat uitdraait.