Elke mogelijke piste loopt uiteindelijk dood.
België weet nog altijd niet wat het met de ruim 55 Belgische IS-strijders, die momenteel in Syrië zitten opgesloten, moet doen.
1. Ze laten berechten in Irak?
Vaak wordt het argument gehanteerd dat ze bij een proces in Irak de doodstraf riskeren. Maar een proces in Irak is zelfs geen optie. Het land is er niet toe bereid om de eenvoudige reden dat de Iraakse wet niet toelaat om iemand te berechten voor misdaden die niet in hun eigen land zijn gepleegd. Irak wil dan ook alleen de eigen IS-strijders uit Syrië terugnemen en berechten. Ondanks het feit dat de Iraakse minister van Buitenlandse Zaken dit meermaals heeft benadrukt, blijft men over deze piste discussiëren alsof ze een mogelijkheid is.
2. Ze laten berechten in Syrië en Tyrkije?
Irak raadt België aan om te gaan onderhandelen met Syriê, maar voor ons land is onderhandelen met het dictatoriaal regime van Assad uitgesloten. Ook de relaties met oorlogvoerend Turkije zijn op dit moment te onzeker. Blijft er alleen nog de optie over van een internationaal gerechtshof maar dat zou onbetaalbaar en onrealistisch zijn en nog jaren duren.
3. Ze laten berechten in België?
Een proces in België is een dure en op dit moment onmogelijke zaak, met bovendien erg twijfelachtige resultaten. Om te beginnen moeten de 55 strijders naar hier kunnen halen. Daarvoor zouden er eerst onderzoekers naar ginder moeten gaan, wat volgens minister Geens te gevaarlijk is. Stel dat het zou lukken om hen te traceren en te vervoeren, dan blijft nog de vraag wie dat gaat/wilt betalen. België zal niet alleen moeten opdraaien voor de kosten van hun gevangenschap ginder, maar ook voor het vervoer en het voorzien van speciale cellen om deze staatsgevaarlijke individuen gevangen te houden. Men spreekt hier over honderduizenden euro’s per persoon.
Bovendien zal het - eenmaal hier - bijzonder moeilijk zijn om bewijslast te verzamelen. Bij eerdere processen van IS-strijders bleek dat een enorm probleem. Als ze zichzelf niet voorbij praten in afgeluisterde telefoongesprekken, dan blijft er totaal geen documentatie over en kunnen zij enkel gestraft worden voor het feit dat ze lid waren van IS. De straf daarop is maximaal vijf jaar. Als ook dat niet kan bewezen worden, mogen ze op de dag van hun proces vrij de straat op.
