Heb je geen job en vind je solliciteren maar vermoeiend? Slecht nieuws: Vlaams minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) draait de duimschroeven aan. Wie na twee maanden nog steeds geen fut heeft gevonden om werk te zoeken, mag sneller dan ooit zijn uitkering vaarwel zeggen. Was het vroeger na negen maanden pas game over, dan moet je nu na zestig dagen al uitkijken dat je niet zonder cash zit. Werkgevers worden ook ingeschakeld als klokkenluiders: zij moeten feedback geven over sollicitanten, zodat de overheid weet of iemand echt zijn best doet of gewoon de clown komt uithangen.
Nooit eerder hadden zoveel Vlamingen werk, en met 3,3 procent is de werkloosheid historisch laag. Maar toch ziet Demir ruimte voor verbetering. "Er zijn nog steeds 215.000 werkzoekenden in Vlaanderen, terwijl bedrijven schreeuwen om personeel. Het was allemaal te vrijblijvend," klinkt het. Daarom komt er een "New Deal" die solliciteren serieuzer moet maken. En wie niet meedoet, voelt het in zijn portemonnee. Simpel.
Wat verandert er precies?
1. Sneller zonder uitkering
Ooit mocht je drie keer blunderen voor je uitkering in gevaar kwam. Dat worden er nu nog maar twee. Te laat op een sollicitatiegesprek? Niet komen opdagen? Dan krijg je een bindend contract met duidelijke afspraken. Nog een tweede misstap en je voelt het meteen in je portefeuille. De VDAB mag voortaan ook sneller en strenger sancties opleggen: van een schorsing van vier weken tot zelfs een volledig jaar. En als je echt hardleers bent, kun je je uitkering helemaal verliezen—tot je effectief weer een job hebt.
2. Sollicitanten onder de loep: doen ze wel hun best?
Vandaag geeft slechts 10 procent van de werkgevers feedback over sollicitanten, en dat moet drastisch omhoog. “We willen weten of mensen écht op gesprek gaan en moeite doen, of gewoon een handtekening komen vragen om hun uitkering veilig te stellen,” zegt Demir. Wie betrapt wordt op schijnsollicitaties, mag zich verwachten aan snellere straffen.
3. Solliciteren vanuit het buitenland? Vergeet het maar
Wil je lekker zonnebaden in Thailand en intussen valse sollicitaties indienen? Die vlieger gaat niet meer op. Sollicitanten moeten voortaan fysiek op gesprek komen én hun contract in persoon ondertekenen. Dit om te voorkomen dat werkzoekenden maandenlang in het buitenland vertoeven met Vlaamse steun.
4. Strengere deadlines en snellere straffen
Vroeger kreeg je negen maanden de tijd om het zoeken naar een job serieus te nemen. Dat wordt nu gereduceerd tot twee maanden. Ook andere deadlines worden korter: mis je een afspraak bij de VDAB, dan krijg je binnen tien dagen een nieuwe afspraak in plaats van een maand later. En waar vroeger geen echte deadline was om te solliciteren, is dat nu vijf werkdagen. De tijd van lanterfanten is voorbij.
5. Minder VDAB-opleidingen, meer focus op knelpuntberoepen
De VDAB heeft 5.000 werknemers en een duizendtal opleidingen. Demir wil snoeien in het aanbod en de focus leggen op beroepen waar écht vraag naar is. “Moet de VDAB echt nog opleidingen fotografie organiseren? Het is beter om werkzoekenden klaar te stomen voor knelpuntberoepen zoals de zorgsector, onderwijs en kinderopvang,” aldus de minister. Daarnaast komt er meer begeleiding in probleemwijken, waar VDAB-mobielen mensen kennis laten maken met beroepen zoals schoonmaak of zorg.
Werkloos en geen zin om te solliciteren? Tijd om wakker te worden
De boodschap van Demir is duidelijk: solliciteren is geen vrijblijvend tijdverdrijf meer. Wie werk zoekt, zal moeten tonen dat hij of zij het meent, of anders snel afscheid nemen van zijn uitkering. Vlaanderen heeft jobs nodig, en wie niet wil meedoen, mag het voortaan zonder overheidssteun proberen. Tijd om dat CV op te frissen en aan de slag te gaan!