Er is een nieuw boek: Achter het schild van extreemrechts biedt een blik in de nieuwrechtse, virtuele microkosmos. Journalisten Hind Fraihi en Bas Bogaerts doken twee jaar lang onder in meer dan vijftig gesloten en geheime extreemrechtse groepen op Facebook. Toegang tot deze groepen is volgens hen niet vanzelfsprekend. De argwaan is groot.
Via een alias (een valse naam, waarbij een vrouw zelfs een man kan worden) konden ze toch toegang krijgen. Volgens de auteurs is het maatschappelijk belang van hun onderzoek groot genoeg om via deze 'aliasjournalistiek' verborgen opnames te maken en te verantwoorden. De auteurs maakten ook een enorme hoeveelheid screenshots. Namen van politieke mandatarissen worden zelfs vermeld in het boek.
In de Code van de Raad voor de Journalistiek stelt artikel 17 dat bij het vergaren van informatie de journalist zichzelf en het doel van zijn optreden bekend moet maken. De journalist informeert zijn gesprekspartner zodanig dat die voldoende geïnformeerd kan beslissen om al dan niet aan de publicatie of uitzending mee te werken. Anders gesteld: een journalist werkt en schrijft met open vizier.
Voor aliasjournalistiek, waarbij de journalist bewust een andere hoedanigheid aanneemt, geldt een gewichtig maatschappelijk belang én is overleg met de hoofdredactie aangewezen. Over dat eerste punt kan gediscussieerd worden. Overleg met de hoofdredactie is moeilijk bij een boek.
Zelfs al is aliasjournalistiek in uitzonderlijke omstandigheden gepast, het is en blijft een vorm van laffe journalistiek.