Het politieke landschap in Vlaanderen heeft een fikse schokgolf te verwerken gekregen. Sommigen verlieten de ring als trotse kampioenen, anderen gingen met hangende pootjes terug naar de kleedkamer. Een terugblik op de winnaars en verliezers van deze verkiezingen, waar macht en gezag werden herverdeeld als stoelen in een stoelendans.
Winnaars
Vlaams Belang in Ninove
Forza Ninove onder leiding van Vlaams Belang-boegbeeld Guy D’haeseleer haalde een historische overwinning binnen. Met maar liefst 18 van de 35 zetels is de partij er voor het eerst in geslaagd om de burgemeesterssjerp te bemachtigen. Voor Vlaams Belang is dit een mijlpaal van formaat. Een partij die decennialang op de oppositiebanken wegkwijnde, grijpt nu de macht in Ninove. D’haeseleer stapt als overwinnaar uit de arena, klaar om de sjerp om te knopen en zijn stempel te drukken op het beleid. “Dit is meer dan een overwinning; het is een triomf voor Vlaams Belang die de poorten opent naar een nieuw politiek tijdperk.”
Jonathan Holslag in Tienen
Professor Jonathan Holslag verraste vriend en vijand in Tienen. Zijn nieuwe partij Durf, geboren uit intellectuele verontwaardiging, haalde bijna 31 procent van de stemmen binnen. De heersende macht van burgemeester Katrien Partyka (CD&V) werd van de troon gestoten en strandde ver onder de verwachtingen. Holslag is een politiek outsider die met zijn scherpe analyses vaak te vinden is in opiniestukken, staat nu zelf in het oog van een politieke storm.
Bart De Wever in Antwerpen
Het politieke bastion van Bart De Wever blijkt opnieuw onaantastbaar. De Wever blijft stevig in het zadel zitten in de grootste stad van Vlaanderen. Met 37,2 procent van de stemmen liet hij uitdager Jos D’Haese (PVDA) ruim achter zich. De verhoopte opmars van PVDA bleef steken op 20,2 procent, terwijl Vooruit de derde partij werd met 13 procent. In een stad die gekend staat om zijn politieke diversiteit en dynamiek, blijft De Wever de te kloppen man, met een comfortabele meerderheid die hij samen met Vooruit kan vormen.
Mohamed Ridouani in Leuven
In Leuven leverde Mohamed Ridouani een prestatie van formaat. Met 41,7 procent van de stemmen zette hij zijn voorganger Louis Tobback in de schaduw. Ridouani is erin geslaagd om zijn socialistische agenda op overtuigende wijze aan de man te brengen, waardoor hij een nieuwe generatie Leuvense kiezers wist te enthousiasmeren. De CD&V, zijn coalitiepartner, zag het tij wat keren, maar de grootste klap kwam voor Groen, die een zware terugval kende. Ridouani staat op de drempel van een absolute meerderheid en heeft Leuven stevig in handen.
Sophie Wilmès in Sint-Genesius-Rode
Hoewel de aftredende burgemeester Pierre Rolin de lijst trok, was het oud-premier Sophie Wilmès die in Sint-Genesius-Rode de meeste stemmen binnenhaalde. Haar terugkeer naar de lokale politiek zorgde voor een heuse politieke aardverschuiving. Wilmès, nu actief in het Europees Parlement, bewees dat haar populariteit niet beperkt blijft tot de nationale en internationale arena, maar ook lokaal diepe wortels heeft.
John Crombez in Oostende
John Crombez, voormalig voorzitter van de socialisten, wist in Oostende een klinkende overwinning te behalen. Zijn lijst, Vooruit Plus, haalde 38,7 procent van de stemmen binnen, waardoor huidig burgemeester Bart Tommelein (Open VLD) ver onder de verwachtingen bleef. Tommelein kon zijn stadslijst niet verdedigen en neemt nu afscheid van de politiek. Vooruit neemt zo de macht over in de koningin der badsteden, en Crombez kan zich opmaken voor een machtswissel die lang in de lucht hing.
Verliezers
Bart Tommelein in Oostende
Tommelein, eens de sterke man van Oostende, kreeg een politieke dreun van formaat. Zijn stadslijst zakte onder de 20 procent, en daarmee heeft hij zijn positie als burgemeester moeten opgeven. Zijn ambities reikten ver, maar de kiezer besliste anders. Met zijn afscheid van de actieve politiek komt er een einde aan een tijdperk waarin de liberalen nog stevig in het zadel zaten aan de Belgische kust.
Zuhal Demir in Genk
In Genk moest N-VA-minister Zuhal Demir zich tevredenstellen met een tweede plaats. Hoewel de N-VA een lichte winst boekte, was het niet genoeg om de macht te grijpen. CD&V van burgemeester Wim Dries bleef de grootste partij met 43,2 procent. Demir zal het moeten doen met het postje van minister.
Hans Bonte in Vilvoorde
Vooruit-burgemeester Hans Bonte verliest zijn greep op Vilvoorde. De coalitie van Open VLD en CD&V haalde 34 procent, waarmee ze ruim boven de 25 procent van Vooruit uitkwamen. Bonte, die jarenlang als een rots in de branding gold, moet zijn nederlaag erkennen en het veld ruimen voor een nieuwe politieke machtsdynamiek in de Vlaamse rand rond Brussel.
Jean-Marie Dedecker in Middelkerke
Jean-Marie Dedecker, de flamboyante burgemeester van Middelkerke, verliest zijn absolute meerderheid en zal op zoek moeten naar een coalitiepartner. Hoewel hij met 43,4 procent nog steeds de grootste partij blijft, kon hij zijn vooraf uitgesproken ambities niet waarmaken. Dedecker had aangekondigd dat hij zou opstappen als hij zijn absolute meerderheid verloor, maar het lijkt erop dat hij deze belofte zal herzien.
Mark Demesmaeker in Halle
Oud-nieuwslezer Mark Demesmaeker had gehoopt burgemeester van Halle te worden, maar moest toezien hoe zijn partijgenoot Eva Demesmaeker meer voorkeurstemmen binnenhaalde. De N-VA wint wel de verkiezingen, maar het ziet ernaar uit dat Eva Demesmaeker de burgemeesterssjerp zal dragen in plaats van de televisiebekende Mark.
Melissa Depraetere: van minister naar oppositiebankje in Harelbeke
Melissa Depraetere, de opkomende ster van Vooruit en recent benoemd minister in de Vlaamse regering, kreeg een tegenvaller te verwerken in Harelbeke. Hoewel ze 1.868 voorkeurstemmen haalde op de Vooruit-Groen-lijst, verloor haar partij met 26,1 procent van de stemmen van het machtige Team Harelbeke, dat 52,3 procent behaalde. Depraetere belandt daardoor in de oppositie, ondanks haar nationale successen.
Jos D'Haese wordt geen burgemeester van Antwerpen
Jos D'Haese (PVDA) was tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen de grootste uitdager van Bart De Wever (N-VA). De zelfverklaarde hedendaags Marxist zou de nieuwe burgemeester van Antwerpen worden. Niet dus. Hoewel D'Haese zijn partij een stevige winst van bijna 12 procent zag boeken, bleef N-VA met meer dan 37 procent de grootste. De Wever heeft het initiatiefrecht om een coalitie te vormen en kan verder zonder Open Vld, mogelijk met Vooruit.
