Brusselse beleefdheid vs. Trumps botte bijl.
De toon is gezet, in Washington schallen de bazuinen: Donald Trump heeft zijn zinnen gezet op de Europese markt. De zelfverklaarde Amerikaanse god heeft een boodschap voor Brussel? Vergeet dat beleefd voorstelletje van de Europese Commissie om industriële goederen belastingvrij over de Atlantische plas te sturen. Wat Trump écht wil, is hard geld. En energie. Veel Amerikaanse energie. Voor 350 miljard dollar om precies te zijn. En het is Trump menens: “We hebben een handelstekort van 350 miljard dollar met de Europese Unie, en dat zal snel verdwijnen. Een van de manieren waarop dat makkelijk en snel kan, is als ze energie van ons kopen.”
De boodschap was glashelder. De EU moet de Amerikaanse schatkist helpen spijzen door massaal Amerikaanse vloeibare aardgas (LNG) en andere energieproducten te kopen. Dat moet het handelsonevenwicht rechttrekken én tegelijk de macht van Rusland als energiebron voor Europa verder ondergraven. Twee vliegen in één klap, vanuit Trumps standpunt. Europa ziet het duidelijk anders.
Slecht gedrag
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen had in een ultieme poging tot de-escalatie nog een ‘win-win’ voorstel op tafel gegooid: een volledig nultarief op industriële goederen, wederzijds. Een geste die in andere tijden misschien als redelijk en diplomatiek zou zijn onthaald. Maar bij Trump vond het weinig weerklank. “Onvoldoende”, klonk het droog. “De Europese Unie heeft zich zeer, zeer slecht gedragen tegenover ons.”
Het is een terugkerend thema in Trumps retoriek: de EU als sluwe handelspartner die al jaren aan het Amerikaanse been knaagt. De export van Europese wagens naar de VS is al vaker mikpunt geweest, net als het verschil in landbouwsubsidies. Nu zijn de pijlen gericht op energie: Brussel moet voortaan dollars laten rollen richting Amerikaanse LNG-exporteurs.
Van Siberisch gas naar Texaanse tankers?
De vraag is hoe realistisch Trumps eis is. De EU haalt momenteel nog altijd een aanzienlijk deel van haar energie uit Rusland: in 2024 was 19 procent van de totale Europese gasimport Russisch, een combinatie van pijpleidinggas en LNG. De VS stond in datzelfde jaar voor 16,5 procent.
Von der Leyen had eind 2024 zelf al het idee geopperd om die verhouding te verschuiven: “Waarom vervangen we het niet door Amerikaans LNG, dat goedkoper is voor ons en onze energieprijzen verlaagt?” Een uitspraak die toen nog als voorzichtig aftasten klonk, maar nu door Trump ongenadig wordt omgezet in een eis.
Dreiging van tarieven en vergelding
Trump speelt het spel hard. Afgelopen week kondigde hij nieuwe invoertarieven aan, waaronder een tarief van 20 procent op Europese goederen. Die tarieven treden morgen al in werking. De boodschap is duidelijk: wie niet horen wil, zal voelen.
Toch sluit Trump de deur voor dialoog niet helemaal. “Er kunnen permanente tarieven zijn, maar er kunnen ook onderhandelingen plaatsvinden,” zei hij. Een typische Trump-tactiek: escaleren om nadien als ‘onderhandelaar’ alsnog een deal te sluiten, liefst op zijn voorwaarden.
Brussel, op haar beurt, houdt de diplomatieke lijn aan, maar denkt intussen ook na over vergeldingsmaatregelen. Een spiegelantwoord op de Amerikaanse tarieven ligt op tafel, al probeert von der Leyen voorlopig de spanningen nog via overleg te bezweren.
Energie als geopolitiek wapen
Wat op het eerste gezicht een banaal handelsconflict lijkt over percentages en tarieven, gaat in werkelijkheid over veel meer: wie controleert de energiekraan van Europa? En hoe stevig kan de VS zijn greep op de Europese markt versterken?
Trump maakt van Amerikaanse LNG een exportwapen. Een nieuwe fase in het geopolitieke schaakspel, met Europa als bord én inzet. Het moge duidelijk zijn dat het spel van zachte diplomatie voorbij is. Washington speelt op spierkracht. En Europa moet kiezen: meespelen of terugduwen.
(Foto: AI)
