Gwendolyn Rutten luidt (als enige) de kritische alarmbel, en dat siert haar.
Waar zijn de protestsongs, waar is de jeugd die massaal ging betogen voor het klimaat? Kan het ze niet schelen dat ze straks naar het front mogen om “de vrede te bewaren?” De oorlogstrom roffelt, en de haviken vliegen in het rond. Plots lijkt elke politicus een generaal en elke nieuwsredactie een militaire commandopost. Meer wapens, meer budget voor defensie, meer jongeren in het leger – het lijkt de enige koers die nog gevaren wordt. Gwendolyn Rutten (Open Vld) roept op tot kalmte: "Het is alsof we collectief vergeten zijn wat oorlog betekent." En zij is blijkbaar de enige die dat opmerkt.
"Opeens is iedereen oorlogsspecialist"
Vlaams Parlementslid en burgemeester van Aarschot Gwendolyn Rutten laat op X haar ongenoegen blijken: "Iedereen oorlogsspecialist. Iedereen havik. Iedereen spierballen." In een wereld waarin de geopolitieke verhoudingen sneller verschuiven dan een Twitter-trend, vraagt ze zich af of het verstandig is om zo gretig het oorlogspad te bewandelen. "We leven in een tijdperk van ongeziene verandering. Maar wat mij verbaast, is hoe snel de publieke opinie omslaat naar een bijna jubelende oorlogsretoriek."
Rutten wijst erop dat ons land – en Vlaanderen in het bijzonder – historisch gezien een voorstander was van diplomatie en vredesmissies. "Hebben we dan zo snel vergeten wat oorlog écht inhoudt?" vraagt ze zich af. "In plaats van weloverwogen beslissingen te nemen, laten we ons meeslepen door de waan van de dag."
De diplomatieke traditie staat onder druk
Rutten noemt de huidige situatie beangstigend en ziet parallellen met de pandemie. "Tijdens corona zagen we een gelijkaardige dynamiek: kritiekloos eenheidsdenken en een collectieve paniekmodus die leidde tot maatregelen die later niet altijd even doordacht bleken." Het kan verkeren bij de liberalen. Ook nu ziet ze een gelijkaardig patroon. "Wie oproept tot voorzichtigheid, wordt weggezet als naïef. Maar waarom zouden we zomaar aannemen dat meer wapens de enige oplossing zijn? Geschiedenis toont keer op keer dat oorlogen niet gewonnen worden met alleen maar brute kracht."
Volgens Rutten dreigt Europa blindelings het voorbeeld van de VS te volgen. "Donald Trump gooit de diplomatie overboord, maar moeten wij dat dan ook doen? Europa heeft altijd een sterke diplomatieke traditie gehad, laten we die niet zomaar te grabbel gooien." Ze pleit voor een evenwicht tussen militaire paraatheid en diplomatieke strategie. “Ja, we moeten onze defensie versterken, maar niet ten koste van gezond verstand.”
"Europa moet zijn eigen plan trekken"
Een ander pijnpunt voor Rutten is de verdeeldheid binnen Europa zelf. "We zijn met 27 lidstaten die elk hun eigen koers varen, terwijl we samen veel sterker zouden staan. Als we onze inspanningen beter coördineren, dan zijn we niet alleen economisch, maar ook militair een pak efficiënter." Ze waarschuwt voor een kopieergedrag van de Amerikaanse politiek: "Het laatste wat we nodig hebben, is een slechte Europese versie van Rambo. Europa moet zijn eigen plan trekken, niet blindelings de VS volgen."
De verwijzing naar Wereldoorlog III, die ze in haar X-post maakt, is bewust. "Na 9/11 werd ook al de term ‘Wereldoorlog III’ in de mond genomen. Nu lijkt het alsof sommige politici pas ontdekken dat er een oorlog aan de gang is. Maar paniekvoetbal is geen strategie."
"Weg met zwart-witdenken"
Tot slot pleit Rutten voor nuance in het debat. "Er is een sterke drang om mensen in kampen te duwen: ofwel ben je een havik, ofwel een naïeve pacifist. Dat is gevaarlijk. Als we écht een oplossing willen, moeten we luisteren naar alle stemmen, ook diegenen die tegen de stroom in durven gaan."
(Foto: Philip Reynaers/Photo News)
