Na de recente aanvallen door Israël en Iran is er een belangrijke strategische verschuiving gaande in het Midden-Oosten.
Iran boekte naar eigen zeggen een strategisch succes met zijn aanval, terwijl Israël ook zijn doelen bereikte. De regionale dynamiek is hierdoor echter veel gevaarlijker geworden.
De beslissing van Iran om Israël rechtstreeks aan te vallen betekent immers een grote verandering in het Midden-Oosten. Door een groot aantal raketten en drones te lanceren, kan Iran mogelijk de Israëlische verdediging overweldigen, waardoor deze op de lange termijn economisch onhoudbaar wordt. Deze strategie lijkt op de aanpak van Noord-Korea om te laten zien dat het in staat en bereid is om zijn tegenstanders aan te vallen, aldus een rapport in Asia Times.
Het belangrijkste verschil tussen Iran en Noord-Korea is dat Iran op dit moment geen operationele kernwapens bezit, hoewel het wel de mogelijkheid heeft om ze te produceren. De vergelding van Israël stuurt een duidelijke boodschap dat het Iran naar believen kan treffen en versterkt de rode lijn dat Iran geen vooruitgang mag boeken in de richting van het verkrijgen van kernwapens, aldus het rapport van Asia Times.
Israël heeft ook een nieuw niveau van samenwerking bereikt met steun van de VS. Voor het eerst heeft Saoedi-Arabië deelgenomen aan de verdediging van Israël en maakt nu deel uit van een anti-Iraanse coalitie. De VS heeft belangrijke regionale spelers, waaronder Egypte, Jordanië, Israël, Saoedi-Arabië en de Koerden, samengebracht in een verenigde inspanning tegen Iran.
“De deelname van zowel Jordanië als Saoedi-Arabië aan de verdediging van het Israëlische luchtruim op 14 april toont aan dat Iran er niet in is geslaagd om de onrust over Israëls offensief in Gaza te vertalen in een brede kloof tussen Israël en de grote Arabische staten... Het geheel van Irans acties sinds de Hamas-aanval van 7 oktober heeft Teherans inspanningen om bruggen te bouwen naar de grote Arabische staten, in het bijzonder de monarchieën van de Perzische Golf, teruggedraaid”, aldus het Soufan Center.
De langetermijnimplicaties van Irans “Noord-Koreanisering” blijven onzeker, omdat het andere landen in de regio kan verenigen of vervreemden.
De deelname van Jordanië en Saoedi-Arabië op 14 april aan de verdedigingsinspanningen heeft de kloof tussen de grote Arabische staten en Israël niet breder gemaakt, in tegenstelling tot wat Iran van plan was. Volgens het Soufan Center hebben de gebeurtenissen na de Hamas-aanval van 7 oktober de pogingen van Iran om de betrekkingen met belangrijke Arabische monarchieën te bevorderen aanzienlijk ondermijnd.
De complexiteit van de situatie wordt verder vergroot door de mogelijke betrokkenheid van de Koerden, wat de spanningen met Turkije zou kunnen aanwakkeren, gezien de langdurige oppositie van president Recep Tayyip Erdogan tegen Koerdische aspiraties. De dynamiek binnen de regio zou Erdogan in de richting van andere allianties kunnen duwen, door toenadering te zoeken tot Iran of gematigdere partners te zoeken.
Kortom, het zich ontvouwende geopolitieke verhaal in het Midden-Oosten geeft vorm aan een nieuwe realiteit waarin traditionele allianties op de proef worden gesteld en nieuwe worden gevormd. De strategische manoeuvres van Iran en de reacties van Israël en zijn bondgenoten zetten de toon voor een getransformeerde regionale orde.
foto: wikipedia - iswi
