"Geen opleidingsoffensief, maar een besparingsoffensief."
Terwijl collega Theo Francken met trots aankondigt dat hij ons belastinggeld in Koksijde aan 800 nieuwe militairen en 4 nieuwe helicopters geeft, trekt Zuhal Demir de hakbijl door het opleidingsbudget voor werknemers. Waar Vlaanderen tot nu toe jaarlijks 89 miljoen euro opzijzette om mensen de kans te geven zich bij te scholen, moet dat bedrag volgend jaar gehalveerd worden. 45 miljoen, meer zit er niet in. Vakbonden en werkgevers reageren als door een wesp gestoken: "Dit is geen opleidingsoffensief, maar een besparingsoffensief."
Van opleiding naar afbraak: Demirs plan op tafel
Dat Vlaanderen kampt met een krappe arbeidsmarkt, is al langer bekend. Bedrijven zoeken met een vergrootglas naar gekwalificeerd personeel en werknemers moeten zich steeds vaker omscholen om relevant te blijven. Toch vindt Vlaams minister van Werk Zuhal Demir (N-VA) dat er te veel geld wordt gepompt in opleidingssteun. En dus haalt ze de kaasschaaf boven om het budget met een ferme haal naar beneden trekken.
In een brief aan de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) maakt Demir haar intenties duidelijk: 45 miljoen euro minder voor opleidingsverlof, loopbaancheques, opleidingscheques en opleidingskrediet. Vier steunmaatregelen die jaarlijks door zo’n 140.000 werknemers worden gebruikt. De hardste klappen vallen bij het Vlaams opleidingsverlof (VOV), dat op zich al 60 miljoen euro opslorpt. Dat systeem laat werknemers toe om betaald verlof te nemen om zich bij te scholen, terwijl de werkgever een compensatie krijgt van de overheid. Met Demirs plannen moet hier onvermijdelijk in gesneden worden.
Vakbonden en werkgevers vloeken: “Dit treft iedereen”
Dat de sociale partners niet staan te springen voor deze ingreep, is een understatement. Miranda Ulens, algemeen secretaris van het ABVV, spreekt van een "koude douche voor werknemers, bedrijven en de arbeidsmarkt". Volgens haar zal de maatregel net de mensen treffen die zonder deze steun nooit een opleiding zouden volgen. “Dit is geen investering in de toekomst, maar een stap achteruit.”
Ook bij de werkgeversorganisaties heerst ongenoegen. Sonja Teughels van Voka, de Vlaamse werkgeversorganisatie, noemt het een foute besparing: "Opleidingsverlof is voor bedrijven een cruciaal instrument om werknemers gemotiveerd te houden. Dit gaat ten koste van de concurrentiekracht van Vlaanderen."
Bovendien wringt de besparing met de beloftes die de Vlaamse regering in het regeerakkoord maakte. Opleiding en bijscholing zouden speerpunten worden, maar in de praktijk blijkt dat eerder een loze belofte. “De politiek zou beter de kmo-portefeuille en andere werkgeverssubsidies mee in de discussie nemen, in plaats van eenzijdig te snijden in de steun voor werknemers,” zegt Stijn Gryp van het ACV.
Demir: "We moeten besparen om te investeren"
Demir zelf trekt zich weinig aan van de kritiek. In een reactie aan ‘De Tijd’ zegt ze dat de Vlaamse regering deze besparing unaniem heeft beslist, en dat de vrijgekomen middelen elders broodnodig zijn. “De besparingen in het arbeidsmarktbeleid zijn nodig om de begroting in evenwicht te brengen en om te kunnen investeren in andere domeinen, zoals welzijn.” En als we dat niet geloven, maakt ze ons iets anders wijs?
Op het eind van de rit is dit een pijnlijke boodschap voor wie zijn toekomst zag in bijscholing. Werkgevers mogen blijven klagen over een tekort aan geschoolde werkkrachten en moeten beseffen dat het voor hun eigen goed is, want Zuhal gaat investeren met het geld dat ze afpakt. De deur naar omscholing en loopbaanontwikkeling gaat zo goed als dicht. Maar schiet Vlaanderen zich met deze besparing zichzelf dan niet in de voet? Minder steun voor opleiding, minder gekwalificeerde arbeidskrachten en een blijvend tekort op de arbeidsmarkt.
(Foto: Bert Van Den Broucke/Photo News)