Gemiddeld 34 kandidaten voor één huurwoning van gemiddeld 1.007 euro per maand.
De Belgische huurmarkt beleeft een ongeziene crisis. De vraag naar huurwoningen piekt, het aanbod slinkt. De cijfers zijn alarmerend: voor elke beschikbare huurwoning staan tegenwoordig gemiddeld 34 kandidaten te drummen. In stedelijke gebieden, zoals Antwerpen, schieten die aantallen zelfs door naar 47 per pand, met uitschieters tot wel 100. Begin er maar aan.
Volgens de nieuwste huurbarometer van Dewaele Vastgoedgroep zijn de oorzaken voor deze dramatische situatie divers, en is er maar één conclusie: de huurmarkt staat op het punt te imploderen
De drooglegging van het aanbod
De oorsprong van de huidige krapte ligt in een terugval op de koopmarkt. Die trend was al 2023 zichtbaar, maar dreigt stilaan dramatisch te worden.. Filip Dewaele, gedelegeerd bestuurder van de gelijknamige vastgoedgroep, legt uit: “Veel huurders blijven langer in hun woning omdat ze de overstap naar de koopmarkt niet kunnen of willen maken. Dat creëert een blokkade in de doorstroming op de huurmarkt.” Het gevolg is dat er heel veel mensen de spreekwoordelijke boot missen.
Investeerders
Daarnaast is er een historische uittocht van particuliere investeerders. In 2022 investeerden beleggers nog massaal in nieuwbouwprojecten, vandaag is die trend volledig stilgevallen. “De nieuwbouwprojecten die destijds werden opgeleverd, kwamen in 2023 op de huurmarkt. Maar sindsdien is er een duidelijke terugval. Veel beleggers hebben zich teruggetrokken vanwege de onzekerheid en de strengere regelgeving", aldus Dewaele in ‘Het Laatse Nieuws’.
Energielabels
Energiezuinigheid is een andere boosdoener. De strengere eisen voor energieprestaties hebben ervoor gezorgd dat verouderde huurwoningen uit de markt verdwijnen. Wie niet kan investeren in renovatie, verkoopt zijn pand, vaak aan kopers die er zelf in willen wonen. Dat drukt het aantal huurwoningen nog verder. Hoe dan ook is de huurder altijd het kind van de rekening.
Vraag explodeert, prijzen blijven achter
Met een terugval van het aanbod met 16 procent en een stijging van het aantal kandidaat-huurders met 10 procent staat de huurmarkt op het punt van imploderen. De grootste druk wordt gevoeld in de lagere prijsklassen, waar vooral gezinnen en individuen zonder toegang tot sociale huisvesting wanhopig naar betaalbare opties zoeken. Onze geëngageerde politici willen oh zo graag de planeet redden van de opwarming van de aarde, maar laten de huurders telkens opnieuw in de kou staan.
Huurprijzen
De gemiddelde huurprijs voor een woning in Vlaanderen steeg met 3 procent tot 1.007 euro per maand, terwijl appartementen een iets scherpere stijging van 5 procent noteerden, tot 841 euro per maand. De betaalbaarheid van de huurmarkt is beperkt. Huurders hebben een maximumgrens aan wat ze kunnen ophoesten. Het is niet omdat de vraag stijgt, dat huurders plots meer geld te besteden hebben.
Antwerpen: het epicentrum van de crisis
De provincie Antwerpen is één van de zwaarst getroffen regio’s. Daar staan gemiddeld 47 kandidaten per huurpand aan te schuiven, een record. Dat heeft vooral te maken heeft met de hoge bevolkingsdichtheid en de aantrekkingskracht van de stad. In stedelijke gebieden blijft de vraag naar huurwoningen exponentieel stijgen. Het probleem is dat er geen aanbod is om die vraag op te vangen.
Oproep tot beleidsinterventie
De vastgoedsector kijkt richting de overheid voor oplossingen. “We hebben nood aan structurele hervormingen om een echte huurcrisis te vermijden,” stelt Dewaele. Hij pleit voor een uitbreiding van het btw-gunstregime voor sloop en heropbouw, specifiek gericht op investeerders die nieuwbouwprojecten realiseren voor verhuur.
Bovendien zou de overheid – volgens Dewaele – verhuurders fiscaal moeten belonen voor hun bijdrage aan het oplossen van de wooncrisis. Maatregelen die de vrije markt verstoren, zoals huurplafonds, zijn volgens Dewaele geen oplossing. “In Nederland heeft zo’n maatregel geleid tot een massale uitstroom van huurwoningen. Dat mag hier niet gebeuren.”
Volgens ons kan het nog drastischer en moet het rijk van de immo’s aan banden worden gelegd. Maak van wonen een basisbehoefte en leg investeren en speculeren aan banden,. De gewone burger kan nu eenmaal niet op tegen het kapitaal van immomakelaars die de prijzen artificieel de hoogte injagen.
Wat brengt de toekomst?
Met een historisch tekort en een groeiende vraag is de Belgische huurmarkt een tikkende tijdbom. Zonder ingrijpende maatregelen dreigt een scenario waarbij steeds meer mensen tussen wal en schip vallen. Als er niets verandert, gaan we naar een situatie waarin betaalbare huurwoningen enkel nog bestaan in theorie.
