Vrede op aarde aan alle mensen van goede wil, maar niet Oekraïne.
We vergeten het wel eens, maar de oorlog in Oekraïne is al bijna drie jaar bezig. Het is een smerige oorlog, waar afspraken en oorlogswetten/regels aan flarden worden geschoten. Nu ja, zo’n afspraken en regels zijn sowieso een beetje vreemd. Zolang je je houdt aan internationale afspraken, mag je mekaar de kist in knallen. Doe je dat niet dan ben je een oorlogsmisdadiger. Soldaten komen per definitie niet terug naar huis als moordenaars, maar als jongens die hun vaderlandslievende plicht hebben gedaan.
“Kerstmis is dien dag dat ze niet schieten. Dat er geen bommen uit de lucht worden gestrooid. Dat mitrailleurs van hun verdiende rust genieten. En de kanonnen met een kerstboom zijn getooid”, zong wijlen Wannes van de Velde, maar het is nooit een officiële afspraak geweest. In het verleden bestond er nog wel zoiets als een kerstbestand en zwegen de wapens op de dag waarop men mekaar vrede toewenst als je van goede wil bent.
In 1914 was er zo’n kerstbestand tijdens een periode van intense gevechten tussen de Geallieerden en de Duitsers. Beide zijden hadden enorme verliezen geleden en velen van hen hadden heimwee naar hun familie en vrienden thuis. Op kerstavond 1914 legden sommige soldaten hun wapens aan de kant, klauterden uit de loopgraven, en verzamelden zich in het niemandsland samen met de vijand om kerstavond te vieren en om hun doden te begraven. Er werden zelfs voetbalwedstrijden georganiseerd tussen de soldaten van beide zijden.
Er komen andere tijden
Helaas, de tijden zijn veranderd. De eer is weg, het geloof ook, respect is dood en begraven. Rusland heeft van de feestdag geprofiteerd om een nieuwe golf van verwoestende aanvallen uit te voeren op Oekraïne. De luchtaanvallen waren gericht waren op meerdere steden verspreid over het land. De Russen trakteerden de Oekraïeners op dood en vernieling. Vooral Charkiv - de noordoostelijke stad die al maandenlang een symbool is van Oekraïense weerstand - kreeg het zwaar te verduren. De infrastructuur verwoest, duizenden zonder elektriciteit en opnieuw onschuldige burgers gewond.
Charkiv onder vuur: “Massale raketvuur”
In Charkiv sloegen de ballistische raketten genadeloos toe. Volgens burgemeester Ihor Terechov is de stad “het primaire doelwit” van de Russische aanval. In een sombere update via Telegram verklaarde hij:
“Charkiv wordt geviseerd door een grote raketaanval. Ballistische raketten zijn nog onderweg. De schade is aanzienlijk.”
Minstens drie burgers raakten gewond bij de aanvallen, die volgens lokale autoriteiten vooral civiele infrastructuur troffen. Huizen, scholen en ziekenhuizen zijn opnieuw het slachtoffer van een conflict waarin menselijke levens nauwelijks meer lijken te tellen.
Explosies in heel Oekraïne: van Dnipro tot Ivano-Frankivsk
Het kerstgeweld beperkte zich niet tot Charkiv. Ook andere steden, waaronder Dnipro, Krementsjoek, Kryvyi Rih en het westelijke Ivano-Frankivsk, meldden explosies. De Oekraïense luchtmacht waarschuwde voor kruisraketten van het type Kalibr, gelanceerd vanuit de Zwarte Zee. Strategische Tu-95-bommenwerpers zouden eveneens ingezet zijn in de gecoördineerde aanval. Het is eens wat anders dan een kalkoen op tafel.
De situatie in Oekraïne werd nog verder bemoeilijkt doordat de nationale elektriciteitsmaatschappij Ukrenergo gedwongen werd over te schakelen op noodvoorzieningen. Minister van Energie Herman Haloesjtsjenko bevestigde dat de energie-infrastructuur het hoofddoel was van de aanval: “De energiesector is opnieuw doelwit. Rusland probeert ons letterlijk in het donker te zetten, maar we blijven vechten om licht en warmte te behouden.”
De symboliek van een aanval op Kerstmis
Dat deze aanvallen plaatsvinden op Kerstmis, heeft een bittere symboliek. Sinds de start van de oorlog in 2022 viert Oekraïne Kerstmis op 25 december, in lijn met de westerse wereld. Het is een bewuste stap weg van de juliaanse kalender en de Russische orthodoxe kerk, die het feest op 7 januari viert.
Dit jaar hadden veel Oekraïners - ondanks de constante dreiging - het eerst weer kerstversieringen opgehangen. Volgens de burgemeester van Charkiv staat dit symbool voor de standvastigheid en hoop van zijn stad: “Het is ons kleine verzet tegen de terreur. Het licht van Kerstmis kan niet worden gedoofd, hoe hard ze ook proberen.” Maar de aanvallen van deze ochtend onderstrepen hoe hard Rusland probeert om zelfs die kleine momenten van hoop te vernietigen.
Het Russische standpunt: drones en propaganda
Aan de Russische kant wordt een ander verhaal verteld. Volgens het Russische ministerie van Defensie heeft het leger afgelopen nacht 59 Oekraïense drones onderschept boven Russisch grondgebied. Dit getal valt moeilijk te verifiëren, maar past het binnen het patroon van Russische propaganda, waarbij elke Oekraïense daad van verzet wordt uitvergroot en gedemoniseerd.
Ondertussen blijft Rusland onverminderd vasthouden aan de strategie van terreur: grootschalige aanvallen op de civiele infrastructuur, gericht op het ondermijnen van het dagelijkse leven in Oekraïne.
Een kerstfeest in oorlogstijd
Voor miljoenen Oekraïners was deze Kerstmis geen feestdag, maar een herinnering aan de brute realiteit van oorlog. Het was stil in de kerken, kerstmarkten bleven leeg en families zochten dekking in schuilkelders. De hoop op vrede is voorlopig niet meer dan een droom. En toch breekt het de Oekraïense veerkracht niet. Of, zoals een inwoner van Charkiv het verwoordde: “Ze kunnen onze gebouwen raken, maar niet onze geest. We vieren Kerstmis, zelfs in de schaduw van hun raketten.”
(Foto: Shutterstock)
