Volgens Poetin gaat het in Oekraïne om een "speciale militaire operatie", in tegenstelling tot het voeren van een oorlog. Voor het westen is er geen verschil, maar in Rusland wel. Door de aanhoudende problemen in Oekraïne voor de Russische strijdkrachten zou Poetin de omschrijving “speciale militaire operatie” kunnen opschalen tot een oorlog. Door de oorlog te verklaren, kan hij vervolgens op nationaal niveau mobiliseren.
Interessant in dat verband is de uitspraak van de hoogste officier van de VS. Generaal Mark Milley gisteren: “We zijn getuige van de grootste bedreiging voor de vrede en veiligheid van Europa en misschien wel de wereld in mijn 42 jaar dienst in uniform. En ik denk dat de NAVO, de Verenigde Staten, Oekraïne en alle bondgenoten en partners die Oekraïne steunen hier nog geruime tijd bij betrokken zullen zijn.” Hij denkt dat het conflict jaren kan duren.
Het politieke probleem in Rusland is dat dit opschalen naar een oorlog in tegenspraak zou zijn met de informatie die sinds het begin van de invasie aan de Russen is verstrekt. Dat maakt het ook een enorm politiek risico.
Een klokkenluider van de FSB: "Als Poetin ervoor kiest om de staat van oorlog uit te roepen en nationale mobilisatie uit te voeren, wordt de situatie een stuk ingewikkelder. In dat geval zouden de beschikbaarheid van Russische militaire krachten en materieel aan een heel andere reeks berekeningen worden onderworpen.” Volgens die klokkenluider worden die berekeningen vandaag uitgevoerd wat wijst op de hypothese dat Poetin ernstig nadenkt om die ‘speciale militaire operatie’ effectief op te schalen tot een full scale oorlog.
Rusland is overigens al begonnen met de heimelijke mobilisatie van reservisten, in de hoop 60.000 troepen te rekruteren. De militair-politieke leiding van de Russische Federatie heeft maatregelen genomen om militaire eenheden op het niveau van de bezetting in oorlogstijd te brengen. Bij het selecteren van kandidaten gaat de voorkeur uit naar degenen die al gevechtservaring hebben.
De klokkenluider van de FSB: “Ik wil dat thema van de mobilisatie bespreken - het wordt nu bijna een hoeksteen vanuit het oogpunt van de hogere echelons.” De term mobilisatie wordt gebruikt om de overgangssituatie tussen vrede en oorlog aan te duiden. Hiertoe behoort ook het oproepen van de militairen die met verlof zijn, het veiligstellen van strategische plekken en het vorderen van voertuigen en voorraden. De belangrijkste regio's in Rusland voor een dergelijke mobilisatie zijn Krasnodar, Perm, Dagestan, Ingoesjetië en Kalmukkië.
De belangrijkste motivatie voor de Russische reservisten blijft geld. Bovendien verspreidt zich onder de Russische bevolking de perceptie dat deelnemers aan de oorlog met Oekraïne hun financiële situatie kunnen verbeteren door middel van zogenaamde "trofeeën", dit wil zeggen door plunderingen en diefstallen. Hiervan zijn de laatste tijd heel wat getuigenissen.
Poetin heeft onlangs ook een decreet ondertekend dat 134.500 nieuwe dienstplichtigen in het leger beveelt als onderdeel van het jaarlijkse ‘lentedecreet’ van Rusland. De klokkenluider van de FSB: “Zonder totale mobilisatie is het dom om over de vooruitzichten te praten: het militair falen is nu al duidelijk, en het offensief van Kiev richting Donetsk via Wit-Rusland wordt door iedereen gezien als een duidelijke ontsnapping.”
De klokkenluider wijst op de interne problemen in Rusland: “De overgang naar totale oorlogsvoering zal de economie helemaal doden. Het zal zijn als het opleggen van sancties van binnenuit tegen jezelf. Het zal ook lang duren om te mobiliseren: het is onmogelijk om iemand zomaar mee te nemen, aan te kleden en weg te sturen. Zelfs als hij ooit diende. Het duurt minstens 2 tot 3 maanden om je voor te bereiden, en dat is echt het minimum.”
Wat als het niet lukt? De klokkenluider: "Dat probleem werd genegeerd toen ze van plan waren Kiev binnen 3 dagen in te nemen. Nu kun je de situatie eindelijk kritisch benaderen. Wat als de bevolking reageert door zich te verzetten tegen mobilisatie? De keuze hier is simpel: draconische maatregelen om iedereen in de pas te doen lopen.”
De klokkenluider wijst ook op technische mogelijkheden. “Mobilisatie is een ingewikkeld proces, vooral op deze geschatte schaal. Er heerst nu al scepticisme bij de bevolking, en nu wordt geprobeerd de bereidheid van het land voor zo’n grootschalige mobilisatie zo geheim mogelijk in te schatten. Het is een enorme beheerslast voor alle diensten (van de FSB en andere), waarbij een storing in één richting het hele systeem zal doen falen. (...) Over het algemeen is nog niet duidelijk hoe voorbereid we zijn. En het is heel goed mogelijk dat je er niet achter zult komen totdat het proces begint.” In Rusland proberen steeds meer burgers naar het buitenland te vluchten aangezien ze beseffen dat ze opgeroepen zouden kunnen worden voor die oorlog.
De klokkenluider: “De overgang naar de definitief verlengde aard van de oorlog vereist een volledige verandering van de economische en politieke benadering in het land. Het ging al niet erg goed met de gebruikelijke hervormingen, maar zo is het een onmogelijke taak om de gehele Russische economie in fundamenteel nieuwe omstandigheden te transformeren in enkele dagen en weken. Ik weet niet of er een adequaat project is, maar zelfs als dat zo is, dan is het onmogelijk om alles in korte tijd gepland te krijgen zonder kritieke fouten te maken. Ik weet niet eens wat ik moet vergelijken - dit is de bouw van een nieuw economisch systeem van het land. Dit kunnen we nog niet aan. Alleen een dwaas kan geloven dat ‘het niet erger kan worden’.”
De klokkenluider: “Als we overstappen op volledige mobilisatie en langdurige oorlog, dan zal een militaire overwinning op Oekraïne (hypothetisch) niets opleveren. (...) Het is ook niet helemaal duidelijk wat er precies nodig is voor een gewaarborgde overwinning van onze (Russische) kant. Wat moeten we vandaag precies gebruiken om de situatie te doorbreken? Wat kunnen we nu gebruiken wat niet eerder gebruikt is? Het aantal grondtroepen zonder goede training lijkt niet zo betrouwbaar. Over het algemeen is mobilisatie onder zulke omstandigheden verre van een oplossing.”
Analist Michael Kofman hierover tot slot: "Als het Russische leiderschap deze oorlog wil voortzetten, moet het een belangrijke politieke keuze maken. Ze kunnen een lange oorlog tegen Oekraïne niet volhouden als een beperkte speciale operatie. Moskou probeert een oorlog uit te vechten met het grootste land van Europa zonder in eigen land de staat van oorlog te verklaren. Oekraïne heeft zich volledig gemobiliseerd en heeft uitgebreide westerse steun. Rusland mag dan technisch gezien meer mankracht en materieel op papier hebben, het is (voorlopig) politiek ontoegankelijk."