Koersverandering, opportunisme, of kazakkendraaien?
Bart De Wever, de voorzitter van N-VA, lijkt van koers te veranderen. In een recente aflevering van de podcast 'Het punt van Van Impe' gaf hij aan dat de N-VA bereid is om deel te nemen aan een federale regering zonder een directe staatshervorming. We kunnen niet meer volgen. Had diezelfde Bart in het debat met Paul Magnette (PS) dan niet stellig beweerd dat hij nooit in een regering zou stappen zonder zo'n hervorming?
De Wever pleit voor een 'minikabinet' na de verkiezingen, een tijdelijke regering die zich exclusief richt op het herstellen van de begroting. "De enige opdracht is het budgettaire op orde brengen," aldus De Wever. Hij wil een rapport van de Europese Commissie gebruiken om harde besparingen door te voeren. Dit zou het enige doel van de volgende regering moeten zijn, in zijn ogen.
Geen staatshervorming, maar toch een plan
Hoewel De Wever een directe koppeling van de staatshervorming aan de regeringsonderhandelingen heeft losgelaten, blijft hij vastberaden om op termijn een communautair akkoord te bereiken. Zijn visie is dat er, naast het besturen met een minikabinet, onderhandelingen over meer bevoegdheden voor de deelstaten moeten plaatsvinden.
Nieuwe verkiezingen als stok achter de deur
Opvallend is dat De Wever rekening houdt met nieuwe verkiezingen in 2026. Het minikabinet krijgt twee jaar om zowel de begroting op orde te brengen als de onderhandelingen voor een staatshervorming te voeren. Indien er na deze periode geen vooruitgang is geboekt, wil De Wever opnieuw naar de kiezer. Hij benadrukt dat hij "fanatiek kandidaat-premier" is omdat hij zichzelf als de enige ziet die deze strategie kan waarmaken zonder af te wijken.
Partners en politieke realiteit
Het probleem voor De Wever is dat hij voorlopig geen partners heeft om de staatshervorming mee uit te voeren. Partijen als CD&V, MR, Open VLD en Les Engagés hebben aangegeven een centrumrechts beleid te willen voeren, maar stellen dat een staatshervorming voorlopig in de koelkast moet. De Wever blijft echter hoopvol en ziet zijn strategie als doordacht. Hij meent dat, afhankelijk van de verkiezingsuitslagen in Wallonië, er ruimte is voor compromissen op socio-economisch of communautair vlak.
Spanning binnen de eigen achterban
Binnen zijn eigen partij stuit De Wever ook op weerstand. N-VA-lijsttrekker Jean-Marie Dedecker benadrukte eerder dat de N-VA niet nog eens zonder staatshervorming in een federale regering moet stappen. De Wever beseft dat hij zijn strategie, mocht deze werken, zal moeten verdedigen tegenover zijn leden en achterban.
De N-VA-voorzitter lijkt daarmee te spelen met vuur. Voor de zoveelste keer trekt hij naar de kiezer met de belofte van "nu of nooit" voor een staatshervorming. Maar de formule lijkt slijtage te vertonen, met peilingen die wijzen op een afname van de steun voor de partij. De vraag blijft of De Wever deze keer zijn ambitieuze plannen kan waarmaken, of dat hij opnieuw zal stranden op de politieke realiteit.
