“Weg met Hamas."
Honderden Palestijnen in het noorden van Gaza geprotesteerd tegen de heerschappij van Hamas en voor het beëindigen van de verwoestende oorlog. De demonstraties, die plaatsvonden in Beit Lahiya, worden door ooggetuigen en media, waaronder de BBC, beschreven als het grootste anti-Hamas-protest sinds het begin van de oorlog met Israël. De opstandige menigte eiste het aftreden van de beweging die sinds 2007 de Gazastrook bestuurt.
Manifestaties als deze zijn zeldzaam in een gebied waar openlijke kritiek op de regerende islamitische beweging altijd met grote risico’s gepaard gaat. Dat het toch gebeurd, wijst op een groeiende onvrede onder de Palestijnse bevolking. De demonstranten, die zichtbaar gefrustreerd waren door de situatie, riepen leuzen als "Weg met Hamas" en "Hamas, terroristen". De protesten werden echter snel hardhandig onderdrukt. Gewapende Hamas-militanten, gekleed in maskers en uitgerust met geweren en wapenstokken, grepen in en joegen de betogers weg. Verslagen van geweld en mishandelingen van de demonstranten kwamen snel naar buiten.
Oorzaken van de onvrede: de humanitaire ramp
De oorsprong van het protest ligt in de recente escalatie van de oorlog tussen Israël en Hamas. Op de dag van de demonstraties werd een evacuatiebevel van Israël voor het noordelijke gebied van Gaza uitgevaardigd, kort nadat raketten op Israël waren afgevuurd. Deze militaire en humanitaire maatregelen hebben de druk op de bevolking in Gaza verder opgevoerd, en de gevolgen van de voortdurende oorlog worden steeds ondraaglijker.
De humanitaire situatie in Gaza is al maandenlang uitzichtloos. Meer dan 2 miljoen mensen in de regio worden geconfronteerd met ernstige tekorten aan basisbehoeften zoals voedsel, medicijnen, en schoon water. Ongeveer 70 procent van de gebouwen in Gaza zijn beschadigd of verwoest door de voortdurende gevechten, en de essentiële infrastructuur, waaronder de gezondheidszorg, watervoorziening en riolering, is volledig ingestort. De gevolgen zijn verstrekkend: dagelijks sterven mensen door gebrek aan toegang tot medische zorg en basale levensbehoeften.
Hamas onder druk: hoe lang blijft de steun standhouden?
Hoewel openlijke kritiek op Hamas altijd risicovol is, lijkt het draagvlak voor de beweging langzaam af te nemen. De humanitaire ramp heeft geleid tot een groeiend gevoel van verraad en onvrede onder de bevolking, die zich steeds minder vertegenwoordigd voelt door de regerende groepering. De weigering van Israël om humanitaire hulp toe te laten, tenzij Hamas de gijzelaars vrijlaat, heeft de druk op de beweging verder vergroot. Hamas, dat zich vastklampt aan zijn voorwaarden voor een bestand en onderhandelingen, lijkt zich niet te laten intimideren door de escalatie van de situatie. Toch is het de Palestijnse bevolking die de zwaarste tol betaalt.
In een tijd van oorlog is het voor zowel lokale als internationale waarnemers lastig om te bepalen in hoeverre de Palestijnse bevolking daadwerkelijk loyaal is aan de beweging. Er zijn nog altijd Palestijnen die loyaal blijven aan de strijd van Hamas, hoewel de toenemende protesten een andere realiteit weerspiegelen. De vraag blijft echter hoe lang deze steun nog standhoudt nu de dagelijkse ellende de overhand heeft gekregen.
De groeiende beweging tegen de heerschappij van Hamas
De recente protesten in Beit Lahiya markeren een keerpunt in de dynamiek van de Gazaanse samenleving. De massale demonstraties zijn niet alleen een uiting van onvrede over de humanitaire crisis, maar ook een duidelijk signaal dat een deel van de bevolking niet langer bereid is de heerschappij van Hamas te accepteren. De demonstranten eisten dat de beweging zijn leiderschap zou opgeven en plaatsmaken voor een verandering die hen eindelijk uit de ellende zou kunnen bevrijden.
Desondanks blijft het onzeker wie precies achter deze demonstraties zit. Zijn het de mensen van Gaza zelf die in opstand komen tegen hun onderdrukkers, of zijn er externe krachten aan het werk die profiteren van de huidige situatie? Wat wel zeker is, is dat de oproepen om een einde te maken aan het heersende regime in Gaza steeds luider klinken. Of deze bewegingen stand kunnen houden tegen de zware hand van Hamas, is een andere' vraag.
50.000 doden later
De oorlog tussen Israël en Hamas, die op 7 oktober 2023 begon, heeft inmiddels al meer dan anderhalf jaar geduurd. De gevolgen zijn catastrofaal, met volgens het door Hamas geleide ministerie van Volksgezondheid meer dan 50.000 Palestijnen die het leven hebben gelaten. De oorlog heeft niet alleen het fysieke landschap van Gaza verwoest, maar ook de morele en politieke landschappen van de regio ingrijpend veranderd.
De vraag blijft nu: hoe lang kan Hamas zich nog handhaven tegen de groeiende onvrede in Gaza, en wat zal het uiteindelijke resultaat zijn van de internationale druk op de groep?
(Foto: screenshot YouTube/CNN)