Zes Nederlanders zonder bewijslast twee jaar in onze gevangenis.
Twee jaar geleden werden we door toenmalig minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) getrakteerd Hollywoodiaans drama: een kluwen van misdaad, drugskartels en een minister die noodgedwongen onderdook in een safehouse. We schrijven september 2022. De bedreigingen vanuit het Nederlandse misdaadmilieu waren alarmerend genoeg om zijn villa in Kortrijk onder streng politietoezicht te plaatsen. Doch nu, twee jaar later blijkt dat de zaak lang niet zo waterdicht is als het Openbaar Ministerie aanvankelijk dacht, zo schrijft ‘Het Nieuwsblad’ De link met een ontvoeringspoging blijkt dunner dan verwacht, en de zes Nederlanders die destijds werden opgepakt, zaten mogelijk onterecht vast.
Veel gedoe om... ja, om wat?
De situatie die Van Quickenborne trof in september 2022 was bloedserieus. Speurders hadden informatie onderschept die wees op een directe dreiging uit de hoogste kringen van de Nederlandse narcomaffia. De minister, die zich geen vriend had gemaakt in zijn strijd tegen de drugsmisdaad, werd een doelwit. In allerijl werd extra beveiliging ingezet rond zijn woning, maar de nachtmerrie begon pas echt toen agenten een verdachte auto met Nederlandse nummerplaten onderschepten in de Kortrijkse villawijk.
Benzine en snelbinders
Drie mannen in die auto – Abdellatif M., Farzad Y. en Mohammed Y. – werden gecontroleerd, maar niets wees op directe criminele activiteiten. Hun gedrag was rustig, de auto niet gestolen, en hoewel hun aanwezigheid op dat uur in die buurt meer dan vreemd was, mochten ze verder. Het leek een klassieke politieroutine, maar de volgende ochtend werd de situatie grimmig. Een achtergelaten Renault Mégane, volgestouwd met aanvalswapens, benzine en snelbinders, werd aangetroffen op een oprit in de buurt. Voor de politie was dit het signaal dat er iets groots op til stond: een ontvoeringspoging op de minister.
Vier Nederlanders opgepakt wegens vreemde gedragingen in een Kortrijkse villawijk
Het viertal, met Leonard D.S. als hoofdverdachte, werd de dagen daarna opgepakt in Nederland. Het bewijs leek overtuigend: wapens, vreemde gedragingen in een Kortrijkse villawijk en een minister die onder dreiging stond. Leonard gaf toe dat hij voor vijfhonderd euro naar Kortrijk was gereden, maar beweerde niets af te weten van de inhoud van de auto, noch van de drie mannen die bij hem waren. Het verhaal werd wankel. Leonard beweerde zelfs dat hij niet wist dat "8500" een postcode was, maar dacht dat het een huisnummer betrof.
“Ontvoering? Wij weten van niets.”
Zijn kompanen bleven op dezelfde lijn: geen van hen wist iets van een ontvoering, laat staan dat ze op de hoogte waren van de prominente status van Van Quickenborne. Farzad Y. beweerde zelfs dat hij gewoon een avondje wilde gaan feesten in Antwerpen. Het Openbaar Ministerie zag de inconsistenties, maar gaf niet op. Alles leek te wijzen op een ontvoeringsplan dat in de kiem gesmoord was.
Geen ontvoering, wel wapens en criminele connecties
De tijd verstreek, en terwijl het onderzoek vorderde, begon de bewijslast af te brokkelen. Na maandenlang onderzoek kon het Openbaar Ministerie niet overtuigend aantonen dat de zes Nederlanders daadwerkelijk betrokken waren bij een ontvoeringspoging. Het bewijs voor een ontvoering ontbrak. Wat resteerde, waren aanklachten voor verboden wapendracht en lidmaatschap van een criminele organisatie. Hoewel dit ernstige beschuldigingen zijn, bleken ze een fractie van wat aanvankelijk werd gedacht. De eerdere verdenking van poging tot gijzeling of wederrechtelijke vrijheidsberoving verdween stilletjes uit het strafdossier.
Advocaten spraken opgelucht over de "ontmaskering" van het dossier. Christian Clement, advocaat van Leonard D.S., benadrukte dat zijn cliënt niet wist wat zich in de auto bevond en dat het hele verhaal rond de ontvoering uit de lucht was gegrepen. Thomas Gillis, de raadsman van Mohammed Y., verklaarde kalm dat zijn cliënt altijd vertrouwen had gehad in het onderzoek. Toch hebben deze mannen, door de trage juridische molen, maanden van hun leven doorgebracht achter tralies.
Een ‘scheet in een fles’ met grote gevolgen
Critici noemen het dossier een opgeblazen zaak. Wat begon als een potentiële ontvoering van een minister, lijkt nu vooral een mislukte poging om de ware kopstukken van de narcomaffia aan te pakken. Het echte doelwit van het onderzoek – de opdrachtgevers achter de dreiging – zijn nooit gevonden. De zes Nederlanders zitten ondertussen met de brokken, terwijl het Openbaar Ministerie worstelt om een waterdicht verhaal te presenteren.
Quickie buiten schot
Van Quickenborne zelf – die inmiddels niet meer actief als minister maar zijn postje van burgemeester van Kortrijk probeert te redden – blijft buiten schot. Hij zou nooit om de hele heisa hebben gevraagd, noch zelf een klacht ingediend. Of dat een heldendaad, of angst is, laten we in het midden. Toch blijft er voor hem, en zijn familie, een wrange nasmaak hangen. De dreiging was echt, maar de vraag wie er werkelijk achter zat, blijft voorlopig onbeantwoord.
Conclusie: veel rook, weinig vuur?
Na twee jaar van juridische gevechten, verhoren en een onderzoek dat zich uitstrekte van Kortrijk tot Den Haag, blijft de vraag hangen: was er ooit echt sprake van een ontvoeringsplan of werd er simpelweg te snel conclusies getrokken? Voor de betrokkenen blijft het frustrerend: een strafdossier dat eindigt in onzekerheid en lange tijd in een cel voor een misdaad die mogelijk nooit echt in de maak was. Het Openbaar Ministerie heeft hard ingezet, maar nu, twee jaar later, blijft de werkelijkheid flou.
