“Ook na hervorming blijven ze beter af.”
De vakbonden luiden de alarmbel luiden. De leraren vrezen voor hun pensioen. Het openbaar vervoer mort, en samen trekken ze massaal de straat op. N-VA-kopstuk en Kamervoorzitter Peter De Roover probeert de gemoederen te bedaren. “Er worden onjuiste cijfers verspreid,” stelde hij kordaat in De Zevende Dag. Volgens De Roover blijven leerkrachten zelfs na de hervorming beter gepensioneerd dan andere beroepsgroepen. Maar hoe geruststellend is die boodschap écht?
Een storm in het onderwijs
De aangekondigde pensioenhervormingen die de zogenoemde Arizona-partijen – N-VA, MR, Les Engagés, Vooruit en CD&V – overwegen, hebben onrust veroorzaakt. Vakbonden wijzen op nota’s waaruit blijkt dat leerkrachten financieel inleveren. Het levert vandaag een nationale staking op.
De vakbonden schilderen een somber toekomstbeeld. Ze stellen dat veel leraren honderden euro’s pensioen per maand verliezen, en dat maakt hen woedend. Doch, volgens Peter De Roover klopt dat beeld niet. “Dat een 61-jarige leraar binnenkort honderden euro’s zou kwijtraken, is pure nonsens,” betoogde hij in De Zevende Dag. Toch blijft de vraag hoe de aangekondigde hervormingen dan wél in elkaar zitten.
Werken tot 67 jaar: gelijk voor iedereen?
Volgens De Roover is het uitgangspunt van de hervorming duidelijk: leerkrachten zullen, net als andere beroepsgroepen, moeten werken tot 67 jaar om een volledig pensioen te behalen. Maar hij benadrukt dat de gunstige pensioenberekening waar leerkrachten vandaag recht op hebben, grotendeels behouden blijft. Momenteel wordt het pensioenbedrag van leraren berekend op de laatste tien jaar van hun loopbaan – doorgaans de best betaalde jaren. Dat systeem wordt echter stapsgewijs aangepast. Ziezo, weten we meteen wat ‘grotendeels’ betekent.
De nieuwe regeling, die vanaf 2027 zou ingaan, breidt de berekeningsperiode elk jaar met één jaar uit. In 2028 zouden bijvoorbeeld de laatste elf jaren van de loopbaan meetellen, in plaats van tien. Volgens De Roover wordt deze overgang “extreem geleidelijk” doorgevoerd, zodat de volledige hervorming pas in 2062 in werking is. “Veel langer kan je een overgangsperiode niet maken,” stelt hij.
Geen tweede pijler, wel een hogere vervangingsratio
Eén opvallend punt in de hervormingsplannen: een tweede pensioenpijler – een extra spaarpot voor leraren – is volgens De Roover niet aan de orde. Dat idee werd door de vakbonden naar voren geschoven als compensatie voor de hervormingen, maar daar voelt de N-VA niets voor.
Wel blijft de zogenaamde vervangingsratio behouden. Die ratio bepaalt hoeveel procent van hun laatst verdiende loon werknemers krijgen als pensioen. Waar de meeste beroepsgroepen een ratio van 60 procent hebben, ligt dat voor leraren op 75 procent. Volgens De Roover blijft dit verschil intact, waardoor leraren ook na de hervorming beter af zijn. “Een tweede pijler zou dat verschil van 15 procent niet compenseren,” klinkt het.
Gedeeltelijk akkoord, maar discussie woedt voort
Hoewel de Arizona-partijen nog geen definitief akkoord hebben bereikt over de pensioenhervorming, is duidelijk dat deze kwestie voor hen hoog op de agenda staat. Toch is de timing van het debat ongelukkig. Net nu duizenden leraren zich voorbereiden op een grootschalige staking, moet de federale regering de onrust zien te sussen.
De Roover geeft aan dat de hervormingen noodzakelijk zijn om het systeem eerlijker en duurzamer te maken. “Leerkrachten werken vandaag minder lang dan veel andere beroepsgroepen, maar ontvangen een beter pensioen. Die ongelijkheid willen we aanpakken zonder hen te straffen.”
Realiteit of rookgordijn?
Ondanks de kalmerende woorden van De Roover blijven vakbonden en leerkrachten sceptisch. “De overgang klinkt misschien geleidelijk, maar de financiële impact is er niet minder om,” klinkt het bij een vakbondsvertegenwoordiger. Voor veel leraren voelt de hervorming als een verkapte besparingsoperatie, zeker omdat ze langer zullen moeten werken.
En de belofte dat hun pensioen “beter” blijft? Dat is relatief. Veel leerkrachten vragen zich af wat er overblijft van hun beroep wanneer er steeds meer gevraagd wordt en de beloning steeds minder aantrekkelijk wordt. Overigens, wat is het woord van een politicus waard, zeven na de verkiezingen?
(Foto: screenshot VRT/‘De Zevende Dag’)
