1.400 jobs geschrapt, maar dure consultants moeten het werk overnemen
De Vlaamse overheidsadministratie kreeg enkele jaren geleden een flinke klap te verduren toen de regering-Jambon besloot bijna 1.400 banen te schrappen. De verwachting was dat dit zou leiden tot een "slanke, performante, burgergerichte en toegankelijke overheid", met een jaarlijkse besparing van zo'n 75 miljoen euro. Mooie dure woorden, maar het Rekenhof,dat belast is met het doorlichten van de overheid, heeft serieuze bedenkingen bij deze aanpak.
Het klopt niet
Volgens de auditeurs van het Rekenhof zijn de feiten niet in lijn met de verwachtingen. De bewering dat 1.400 banen werden geschrapt, klopt niet helemaal, omdat sommige overheidsdiensten extra personeel mochten aannemen vanwege een toename van taken. Dit resulteerde in een situatie waarin er eind 2022 meer ambtenaren werkzaam waren dan in 2019, ondanks de beoogde besparingen.
Een knoeiboel
De situatie op de diensten waar het personeelsbestand wel significant afnam, baart het Rekenhof zorgen. Door een gebrek aan personeel moeten essentiële taken vaak worden uitbesteed aan externe bedrijven. Bovendien wordt er veel waardevolle kennis en expertise verloren door opeenvolgende besparingsrondes.
Het blijkt ook dat de vermeende besparing niet altijd in de praktijk wordt gerealiseerd. Vaak moeten dure externe consultants worden ingehuurd vanwege personeelstekorten. Het Rekenhof concludeert dat deze uitbestedingen zelden kosteneffectiever zijn dan het laten uitvoeren van het werk door ambtenaren.
Stress en burn-outs
Daarnaast is er een zorgwekkende toename van werkstress en burn-outs door de toegenomen werkdruk als gevolg van de personeelsafvloeiingen. Het Rekenhof bekritiseert de gebrekkige structuur en het gebrek aan inzicht in de beoogde ambities voor een efficiënte overheid.
Ook de de vakbonden trekken aan de alarmbel
De kritiek van het Rekenhof wordt gedeeld door overheidsvakbonden, die de besparingen bestempelen als "puur bedrog". Zelfs de topambtenaren bij de Vlaamse overheid erkennen de tekortkomingen die zijn blootgelegd.
Een godsgeschenk voor de oppositie
Oppositiepartijen uiten hun bezorgdheid over de gevolgen voor de Vlaming, die volgens hen te maken heeft met een afname van kwaliteit en dienstverlening, ondanks toenemende kosten. Dit sentiment wordt versterkt door verhalen van menselijke drama's in sectoren zoals kinderopvang en ouderenzorg, als gevolg van personeelstekorten bij de zorginspectie.
Vlaams minister van Ambtenarenzaken Gwendolyn Rutten (Open VLD) heeft nog niet gereageerd.
Foto: Bert Van Den Broucke/Photo News