Negen dagen chaos op het spoor: vakbonden trekken aan de noodrem.
Het treinverkeer in België dreigt volledig te ontsporen. De spoorbonden VSOA Spoor en OVS dreigen met een monsterstaking van negen dagen, van 21 februari om 22 uur tot 2 maart om 22 uur. Ongezien lang maar volgens de vakbonden is de ernst van de situatie even ongezien. Het spoorpersoneel voelt zich in de hoek gedreven door federale hervormingsplannen en is niet van plan om zomaar lijdzaam toe te kijken. De Wever kan maar beter opletten, want bij het openbaar vervoer zijn het professionele stakers.
Meer dan een loonstrijd: een fundamenteel conflict
Dit is geen klassieke staking voor loonsverhoging of betere werkroosters. Nee, de eisenlijst van de bonden leest als een regelrechte oorlogsverklaring tegen de plannen van de federale regering. De hervorming van de pensioenen, waarbij de pensioenleeftijd van spoorpersoneel verhoogd wordt, ligt zwaar op de maag. De afschaffing van HR Rail – de juridische werkgever van het spoorpersoneel – wordt als een aanval op het statuut van de werknemers gezien. Tel daar nog eens de plannen bij om de ziekenkas voor spoorpersoneel op te doeken en contractuele aanwervingen op te drijven, en het ongenoegen is compleet.
Volgens VSOA-voorzitter Werner Baetsleer is de impact van deze maatregelen rampzalig, niet alleen voor het personeel maar ook voor de reizigers. “Minder middelen voor de NMBS betekent minder personeel en een hogere werkdruk. Dat resulteert uiteindelijk in een slechtere dienstverlening voor de reiziger.” Met andere woorden: de treinreiziger kan zich maar beter schrap zetten voor nog meer vertragingen, afgeschafte treinen en langere wachttijden.
Waarom negen dagen?
Dat de staking zo lang duurt, is geen toeval. Een prikactie van één of twee dagen verdwijnt te snel van de radar. Een staking van meer dan een week, midden in de krokusvakantie, is een bom die niemand kan negeren. “Als het maar één dag is, is het signaal niet duidelijk genoeg. Een langere periode maakt wél indruk op de nieuwe regering,” klinkt het bij de bonden.
De timing is strategisch gekozen. De eerste week van de krokusvakantie in Franstalig België zal in het honderd lopen, en tegen het einde van de actie begint de schoolvakantie ook in Vlaanderen. Wie op wintersport vertrekt met de trein, mag alvast een plan B klaar hebben.
Treinreiziger betaalt de prijs
Hoewel de spoorbonden beweren dat ze het ook voor de reiziger opnemen, zijn de pendelaars er op het einde van de rit toch de dupe van. De verstoorde dienstregeling zal onvermijdelijk chaos veroorzaken. Ja, een minimale dienstverlening is voorzien, maar zal die voldoende zal zijn om het land in beweging te houden?
De vakbonden zijn niet de grootste binnen het spoorwezen, maar hun actie zal zonder twijfel impact hebben. Treinbestuurdersvakbond ASTB heeft al aangekondigd dat ze zich deels aansluiten en vijf dagen zullen meestaken. De kans is groot dat de onrust zich verder verspreidt en de NMBS gedurende negen dagen op de knieën gaat.
Verzoening of frontale clash?
Voor de staking echt uitbreekt, komt er nog een verzoeningsvergadering tussen vakbonden en directie. Maar de verwachtingen zijn laag. De grieven van het spoorpersoneel zijn fundamenteel, en zonder forse toegevingen van de regering is een compromis uitgesloten.
(Foto: Shutterstock)