Ooit werd ons verteld dat Rusland op instorten stond: hun tanks roestten weg, raketten werden opgelapt met chips uit wasmachines, en de soldaten wisten niet meer aan welke kant van het geweer ze moesten staan. NAVO-chef Jens Stoltenberg verzekerde ons bijna twee jaar lang dat Oekraïne op het punt stond de overwinning te claimen. Maar nu de vredesgesprekken in zicht komen, klinkt er een heel ander deuntje uit de westerse hoofdsteden.
Van overwinning naar dreiging
Plotseling waarschuwt NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte dat Ruslands militaire machine groter en gevaarlijker is dan ooit. Tijdens de Munich Security Conference benadrukte hij dat de NAVO-landen hun defensie-uitgaven aanzienlijk moeten verhogen, mogelijk tot meer dan 3% van het BBP, om het hoofd te bieden aan de Russische dreiging.
Ruttes boodschap is duidelijk: terwijl we eerder dachten dat Rusland op instorten stond, moeten we ons nu voorbereiden op een mogelijke confrontatie. Hij stelt dat Rusland in staat is om in drie jaar tijd net zoveel wapens te produceren als Europa in dertig jaar, en waarschuwt dat Russische wapens ook West-Europa kunnen bereiken.
Zelensky's zorgen
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky voegt hieraan toe dat als de VS de NAVO zouden verlaten of als de alliantie zou instorten, Rusland de EU zou binnenvallen. Hij pleit daarom voor de oprichting van een Europees leger naast de NAVO-structuur om de veiligheid van het continent te waarborgen.
Een veranderend narratief
Deze verschuiving in retoriek roept vragen op. Hoe kan een land dat volgens eerdere berichten bejaarden naar het front stuurt omdat de jonge soldaten allemaal gesneuveld zijn en zijn tanks moest repareren met tuttefrut en plakband nu ineens een serieuze bedreiging vormen voor heel Europa?
Misschien, heel misschien, moest er vroeger politieke steun zijn voor alle eurootjes die richting Oekraïne gingen: “Nog een beetje, Zelensky is al bijna gewonnen.” en is nu die publieke steun nodig voor het verkrijgen van verhoogde defensie-uitgaven en militaire versterking...
Conclusie
Of Rusland nu een reus op lemen voeten is of een daadwerkelijke dreiging vormt, één ding is zeker: het narratief verandert net zo snel als de politieke winden waaien. Het is aan ons om kritisch te blijven en de motieven achter deze boodschappen te doorgronden.