Gedaan met rijke-vriendjespolitiek: de verruimde minnelijke schikking wordt openbaar.
Wie over de nodige centen beschikt, kan in ons land zijn/haar proces afkopen. Officieel heet het een overeenkomst tussen het openbare ministerie en de verdachten. Voor velen is het niet meer dan een achterpoortje. De wet wordt meestal toegepast in complexe fraudezaken. De verdachte moet dan de ontdoken belastingen terugbetalen, aangevuld met een boete, maar vermijdt een proces en een strafblad. De overeenkomsten worden bovendien achter gesloten deuren bekrachtigd door de raadkamer. Ze moeten ook niet publiek bekend worden gemaakt. Geen pottenkijkers dus.
Tien verdachten in de zaak “Propere Handen” – waaronder voormalig burgemeester van Antwerpen Patrick Janssen – deden bijvoorbeeld een beroep op dit achterpoortje in de Belgische wet. Ook topadvocaat Kris Luycks kocht ooit zijn proces af. Er liep een onderzoek voor schending van het beroepsgeheim.
Volgens ‘gewone mensen’ schendt de afkoopwet het gelijkheidsbeginsel. Een wet op maat van de rijken, zeg maar. Daarom vroeg minister Van Quickenborne aan het College van procureurs-generaal, de Hoge Raad voor de Justitie en het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens om het systeem te analyseren. Die analyse leidt nu tot een wetsontwerp van Van Quickenborne met twee belangrijke aanpassingen.
De overeenkomst tussen het openbaar ministerie en de verdachte zou in de toekomst in alle openbaarheid moeten worden bekrachtigd in de raadkamer. De deuren van de raadkamer zullen verplicht openblijven voor pers en publiek en de overeenkomst wordt bekendgemaakt.
Bovendien kan het openbaar ministerie voortaan een bestuursverbod eisen bij het afsluiten van een verruimde minnelijke schikking. Daardoor kan de verdachte voor minstens drie jaar en maximaal tien jaar geen vertegenwoordigingsfuncties meer uitoefenen binnen rechtspersonen, zoals die van bestuurder, zaakvoerder, vaste vertegenwoordiger, dagelijks bestuurder, lid van een directiecomité, lid van een directieraad of vereffenaar.
