De Russische inval in Oekraïne is nog geen week oud, maar de extreem snelle escalatie is opmerkelijk en ongezien. Waarnemers stellen dat er door diverse redenen geen ‘rustpunten’ ingebouwd zijn waardoor de spanning zeer snel omhoog gaat.
Een onderschat element in dat verband is de recente vraag van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky die er bij president Biden en de NAVO op aandringt om een “no-fly zone” (NFZ) in te stellen boven “belangrijke delen” van het land.
Republikeins politicus Adam Kinzinger steunt dat voorstel. In de VS zijn er nog voorstanders van die NFZ. Ook in Engeland is er steun. Conservatief parlementslid Tobias Ellwood, voorzitter van de defensiecommissie van het Lagerhuis, tweette dinsdag: "Blij om te zien dat krachtige stemmen zich aansluiten bij mijn oproep voor een humanitaire gedeeltelijke of volledige NO FLY ZONE. Welke omvang van oorlogsmisdaden, hoeveel burgerdoden moeten we zien – voordat de NAVO, de machtigste militaire alliantie ter wereld, de opdracht krijgt om in te grijpen?"
De kans dat een NFZ ingesteld wordt, is voorlopig beperkt. In Washington is slechts een zeer kleine minderheid voorstander van een dergelijke no-fly zone. Het Amerikaanse leger zou dan de strijd moeten aanbinden met de Russische luchtmacht. “Het zou in wezen betekenen dat het Amerikaanse leger Russische vliegtuigen zou neerschieten,” vertelde Biden persverantwoordelijke Jen Psaki aan de Amerikaanse zender MSNBC. “Dat is absoluut escalerend, dat zou ons mogelijk in een positie brengen waar we in een militair conflict met Rusland terechtkomen. Dat is niet iets wat de president wil doen.”
Vandaag was Michel Hofman te gast bij RTBF radio. Het valt op dat hij zich als Belgisch admiraal iets minder op zijn gemak voelt in deze oorlog die grotendeels op het terrein wordt uitgevochten. Hofman is sinds 10 juli 2020 de stafchef van het Belgische leger. Hofman stelde vandaag dat de NAVO niet rechtstreeks betrokken is in het conflict tussen Rusland en Oekraïne, maar dat het niet uitgesloten is dat dit in de toekomst toch zou veranderen.
De terecht voorzichtige opstelling van Biden over die no fly zone krijgt ook steun van NAVO secretaris-generaal Jens Stoltenberg. “We zijn niet van plan om Oekraïne binnen te dringen, noch op de grond, noch in het luchtruim”, zegt hij. “We hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat dit niet uit de hand loopt en nog verder escaleert in de richting van een volwaardige oorlog in Europa waarbij NAVO-bondgenoten betrokken zijn.”
Het is overigens militair-strategisch niet zeker dat een NFZ het Oekraïense leger zal helpen. Wat wel zeker is, is dat Zelenski probeert om Europa en de VS via de NAVO in het militaire bad te trekken. Dat moet te allen prijze vermeden worden aangezien dan een nieuwe wereldoorlog gegarandeerd is. De belangrijkste uitdaging is nu om te de-escaleren.
