Nog 120 keer slapen.
De politieke wereld maakt zich op voor de 'sperperiode', die vrijdag van start gaat. Dan zijn we exact vier maanden voor de verkiezingen. Tijdens deze periode mogen politieke partijen maar een beperkt aantal euro’s uitgeven aan hun campagnes. Professor Bart Maddens van de KU Leuven heeft voor de krant ‘Het Laatste nIeuws’ een en ander uitgezocht en serveert de harde cijfers van onze big spenders.
De democratie van de euro's
Naast het basisbedrag van 1 miljoen euro per partij, krijgt elke kandidaat op de lijst ook nog eens zo'n 5.000 euro om te besteden. Voor elke parlementszetel die een partij heeft, krijgt een 'beschermde' kandidaat een hoger budget. Deze extra's lopen behoorlijk op: een lijsttrekker in de grootste kieskring, Antwerpen, mag bijvoorbeeld tot wel 55.651 euro spenderen.
In totaal mogen alle partijen samen de komende vier maanden maar liefst 53,4 miljoen euro uitgeven. Dit omvat de basisbedragen (13 miljoen), de uitgaven voor 'beschermde' kandidaten (22,4 miljoen) en voor de overige kandidaten (18 miljoen).
En de winnaar is…
Aan de top van de lijst staan N-VA (5,93 miljoen), Vlaams Belang (5,16 miljoen) en verrassend genoeg ook PVDA (5,91 miljoen). Communisten die zoveel geld uitgeven? Nou, PVDA staat in de top 3 van 'big spenders' omdat ze over heel België opkomen en dus veel kandidaten zullen hebben die elk een persoonlijk campagnebudget mogen besteden. Alles heeft een reden.
Meer is minder
De partijen geven niet het toegestane maximum uit. In 2019 was dat gemiddeld zo'n 60 procent van het toegestane maximum, met grote verschillen tussen partijen. Zo zaten Open Vld (89 procent) en N-VA (87 procent) bijna tegen het plafond, terwijl Groen (26 procent) en PVDA (15 procent) veel lager uitkwamen.
De effectieve campagne-uitgaven voor alle partijen zal vermoedelijk geen 53,4 miljoen euro zijn, maar 'slecht's' 32 miljoen euro, wat een daling betekent ten opzichte van de vorige kiescampagnes. In 2014 en 2019 werd nog respectievelijk ‘slechts’ 41 miljoen euro en 39,5 miljoen euro gespendeerd.
Maximaal toegelaten uitgaven per partij:
N-VA: 5,93 miljoen euro
PVDA: 5,91 miljoen euro
Vlaams Belang: 5,16 miljoen euro
Open Vld: 4,55 miljoen euro
CD&V: 4,52 miljoen euro
PS: 4,13 miljoen euro
GROEN: 4,12 miljoen euro
Vooruit: 4,09 miljoen euro
MR: 3,78 miljoen euro
ECOLO: 3,71 miljoen euro
Les Engagés: 3,29 miljoen euro
Défi: 3,15 miljoen euro
prodg: 1,09 miljoen euro