Coronacrisis en energiecrisis zijn niet langer een excuus.
De Nationale Bank (NBB) slaat opnieuw alarm over de Belgische overheidsfinanciën: de volgende regering staat voor de taak om jaarlijks 2,5 miljard euro te besparen om te voorkomen dat het begrotingstekort verder uit de hand loopt. "We moeten nu maatregelen nemen om buffers aan te leggen voor toekomstige crises", benadrukt NBB-gouverneur Pierre Wunsch.
De toestand is ernstig
De afgelopen maanden hebben we een stortvloed aan zorgwekkende berichten gezien over het Belgische begrotingstekort en de sombere vooruitzichten voor de komende jaren. In haar recente jaarverslag, gepubliceerd enkele maanden voor de verkiezingen, drukt de NBB nogmaals op de ernst van de situatie. Ze wijst erop dat het begrotingstekort in 2023 aanzienlijk is verslechterd en dat dit tekort naar verwachting de komende jaren blijft groeien.
Bezuinigen
De noodzaak om te bezuinigen is urgent, niet alleen om verdere verslechtering van het tekort te voorkomen, maar ook om te voldoen aan Europese regels die nog zwaardere bezuinigingen vereisen, naar schatting zo'n 27 miljard euro verspreid over de komende jaren.
Stop met je te verbergen achter de coronacrisis
"We hebben het begrotingstekort niet onder controle omdat de politiek geen duidelijke keuzes durft te maken," aldus Wunsch bij ‘VRT NWS’. Het huidige tekort is niet langer alleen het gevolg van de steunmaatregelen tijdens de coronacrisis en de energiecrisis, wat de economen van de NBB zorgen baart. Ondanks het wegvallen van deze maatregelen in 2023, is het begrotingstekort juist toegenomen.
De structurele uitgaven, met name voor vergrijzing, zijn de belangrijkste boosdoeners en zullen naar verwachting blijven stijgen. Daarnaast wijst de NBB op een gebrek aan coördinatie in het begrotingsbeleid.
Buffers
De noodzaak om de begroting op orde te brengen is nu groter dan ooit, benadrukt Wunsch. "We moeten buffers opbouwen om toekomstige economische schokken op te vangen. Als we dat niet doen, riskeren we dat de overheid bij een volgende crisis niet de middelen heeft om de gevolgen op te vangen."
Naast de structurele uitgaven nemen ook de rentelasten toe, waardoor het begrotingstekort verder stijgt. Bovendien waarschuwt de NBB voor een gevaarlijke schulddynamiek, waarbij zowel de rente als de omvang van de schulden toenemen.
"Net zoals bij klimaatmaatregelen moeten we nu actie ondernemen om te voorkomen dat toekomstige generaties opdraaien voor de gevolgen en kosten," concludeert Wunsch.
Foto: screenshot Youtun/CNBC International TV