“Nee, deze tekst is nog niet rijp om te gaan onderhandelen.”
Informateur Bart De Wever (N-VA) heeft dinsdag zijn Vlaamse startnota voorgelegd aan Melissa Depraetere en Sammy Mahdi, de voorzitters van respectievelijk Vooruit en CD&V. De Wever houdt zijn lippen voorlopig stijf op elkaar. Hij vindt dat nu verklaringen afleggen in de media zijn opdracht als informateur niet helpt. Op Vlaams niveau lijkt een nieuwe meerderheid met N-VA, Vooruit en CD&V in de maak, maar federaal is er nog veel werk. Een noodzakelijke begrotingssanering moet volgens De Wever gepaard gaan met een confederale omslag.
De Wever heeft Depraetere en Mahdi nu tijd gegeven om hun opmerkingen op zijn startnota door te geven. Daarna zal hij een finale versie klaarmaken, waarschijnlijk richting het weekend. Die tekst kan dan volgende week door de partijbureaus worden goedgekeurd. Bij N-VA maakt men zich geen zorgen over CD&V: “Een aanval van Mahdi? Dit is een aanvalletje.”
Eens de startnota groen licht krijgt - wat iedereen verwacht - zal De Wever het stokje doorgeven aan een formateur. Die persoon is meteen kanshebber nummer één voor het minister-presidentschap. De Wever zal zich dan toeleggen op de federale regeringsvorming. Hij is kandidaat-premier.
Nog niet aan de nieuwe patatjes
Nu goed, Depraetere houdt zich stil, maar Mahdi is luid en duidelijk: deze startnota is nog niet het startschot. Er zijn nog "correcties" nodig.
Met zijn nota wil De Wever de grote lijnen van een toekomstig regeerakkoord uitzetten. Maar met Open Vld en Groen vrijwillig in de oppositie, lijken N-VA, Vooruit en CD&V gedwongen tot samenwerking. Vooral Vooruit heeft benadrukt dat de partij alleen een sociaal verhaal wil. En nu toont ook Mahdi zijn tanden.
Minder regeltjes en meer vertrouwen
“Deze tekst is nog niet rijp om te gaan onderhandelen. Op basis van de nota zoals die vandaag bestaat kan je niet vertrekken”, aldus Mahdi in ‘De Morgen’. Volgens hem kleurt de startnota nog te geel. Toch houdt hij de deur op een kier voor de 'raketcoalitie'. “De informateur heeft duidelijk gemaakt dat er ruimte is voor aanpassingen, en die ruimte zullen we nemen.”
Mahdi wil snel werk maken van een antwoord aan De Wever. Meteen na hun vergadering besprak hij de tekst met ministers Hilde Crevits en Jo Brouns. Volgens Mahdi zijn er nog “gevoelige zaken” uit te klaren, zoals de toekomst van de landbouwsector. Ook zorg en onderwijs mogen volgens hem “warmer” gekleurd worden, wat betekent: meer investeren.
CD&V wil ook “minder regeltjes en meer vertrouwen”. Dat moet zich onder meer vertalen in soepelere vergunningsprocedures. Daarnaast wil de partij de financiering van landelijke regio’s herzien. CD&V vindt dat er te veel geld naar de steden gaat, met name naar Antwerpen.
“We zijn er nog niet, maar in 24 uur kunnen er nog mirakels gebeuren”, aldus Mahdi na zijn onderhoud met De Wever.
Begroting
Volgens ingewijden schrijft De Wever in zijn startnota dat de toekomstige Vlaamse regering moet investeren in sleuteldepartementen zoals Welzijn, Onderwijs en Mobiliteit. Maar dit mag geen gat slaan in de begroting. Voor N-VA blijft een gezonde Vlaamse begroting cruciaal. “We gaan het werk van de vorige regering echt niet zomaar te grabbel gooien”, luidt het binnen de partij.
De Wever zoekt hiermee aansluiting bij de eisen van Vooruit en CD&V. Maar de vraag blijft waar het geld vandaan moet komen. De socialisten willen stevig snoeien in bedrijfssubsidies, wat voor N-VA lastig ligt, vooral met Open Vld in de oppositie.
“Vlaanderen geeft massaal veel geld uit aan bedrijfssubsidies, maar daar wordt nooit over gesproken”, zei Depraetere vorige week in ‘De Tijd’. “Het nut van subsidies moet bewezen worden voor ze uitgegeven worden.”
Wie wordt formateur?
De verwachting is dat de gesprekken op Vlaams niveau nu in een stroomversnelling kunnen komen. De N-VA hield dinsdagavond nog intern overleg om te bepalen welke stappen ze verder zetten. De geruchten over het aanstellen van een formateur, die De Wever kan opvolgen om de Vlaamse onderhandelingen te leiden, gonzen volop. Discretie is daarbij cruciaal, want die formateur zou meteen een optie hebben op het minister-presidentschap.
De kans dat die naam woensdag al bekend wordt, is echter klein. De focus in de formatie ligt vooral op het federale niveau, waar De Wever als informateur naar de koning trekt. Achter de schermen brengen de drie partijen hun onderhandelingsteams al in stelling.
(Foto: Didier Lebrun / Photonews)