Theo Francken (N-VA) wil het aantal reservisten verdrievoudigen.
Meer soldaten, snellere inzetbaarheid en een drastische toename van reservisten: dat is de kern van wat ondertussen het ‘plan-Francken’ is gaan heten. Maar voor 18-jarigen die zich vrijwillig aanmelden, schuilt er een stevige clausule in de kleine lettertjes: eens binnen, kunnen ze tot tien jaar lang als reservist opgeroepen worden, zo blijkt uit de pannen die HLN kon inkijken.
Van een logge machine naar een geoliede oorlogsmachine?
Het Belgisch leger moet groeien. Punt. Ijzervreter Theo Francken (N-VA) mikt op een troepenmacht van 40.000 soldaten tegen 2029 – vandaag zijn dat er nog maar 24.500. Maar aantallen alleen volstaan niet. Francken wil vooral een leger dat kán reageren op crisissituaties. “Dit is geen idee dat ik op een blauwe maandag heb bedacht,” zegt hij. “Dit is een rechtstreekse vraag van de NAVO.”
Dat leidt tot een opvallende hervorming: een tweede landmachtbrigade. Geen zware tanks of gepantserde wagens voor deze jongens en meisjes. Dit wordt een lichte brigade, uitgerust met state-of-the-art technologie, zoals helmen die drones kunnen besturen en detecteren. De focus ligt op snelheid, mobiliteit en technologische superioriteit.
Een leger in Vlaamse handen?
De creatie van een tweede brigade betekent ook dat er een nieuw commandocentrum komt, en wel in Leopoldsburg. Daarmee krijgt Vlaanderen twee van de drie commandoposten van het Belgisch leger – naast het hoofdkwartier van de speciale eenheden in Heverlee. Dat zorgt meteen voor een communautaire angel: het leger rekruteert vooral Franstalige jongeren, maar hun uitvalsbases liggen grotendeels in Vlaanderen. “Maar bij de luchtmacht liggen dan weer twee van de drie vliegvelden in Wallonië,” sust Francken.
Reservisten: van 6.600 naar 20.000 – en daar kom jij bij kijken
De uitbreiding van het leger betekent niet alleen meer actieve militairen, maar vooral een forse stijging van het aantal reservisten. Van 6.600 vandaag naar 20.000 in de nabije toekomst. Reservisten, dat zijn burgers die enkele dagen per jaar paraat staan en kunnen worden opgeroepen bij noodsituaties of conflicten.
En dan komen de 18-jarigen in beeld. Dit najaar krijgen Belgische jongeren voor het eerst een brief in de bus met een uitnodiging om een vrijwillig legerjaar te volgen. 500 jongeren mogen als proefkonijnen starten, nadien stijgt dat aantal naar 1.000 per jaar. Zij krijgen een maandloon van 2.000 euro netto – niet mis als je nog thuis woont.
10 jaar
Maar: wie instapt, moet beseffen dat de deal verder gaat dan dat ene jaar. Nadien blijven ze tien jaar lang opgeroepen kunnen worden als reservist. In Nederland, waar een gelijkaardig systeem bestaat, bleek dat succesvol: van de 136 jongeren die het eerste ‘dienjaar’ in 2023 volgden, bleven er 102 in dienst. In 2024 waren er meteen 4.000 aanmeldingen, waarvan een derde actief bleef.
Maar, zullen Belgische jongeren even happig zijn om een militaire verplichting aan te gaan die hen nog een decennium lang kan achtervolgen? En wat als ze straks ‘echt’ oorlogje moeten gaan spelen?
(Foto: Didier Lebrun/ /Photo News)
