“Geldkraan dicht voor partijen, vakbonden en kerkfabrieken.”
Een bommetje onder de Vlaamse subsidiecultuur: minister van Werk Zuhal Demir legt met stevige hand een potje stil dat jarenlang zonder scrupules werd geleegd. Subsidies uit het Derde Arbeidscircuit (DAC) en Gesubsidieerde Contractuelen (Gesco’s) – systemen opgezet tijdens de werkloosheidspiek in de jaren ’80 om niet-commerciële organisaties aan personeel te helpen – blijken nog steeds geld te verdelen, niet alleen aan ngo’s, maar ook aan partijen, vakbonden en kerkfabrieken. Demir was verbijsterd: “Dat dit 42 jaar overeind is gebleven, is onaanvaardbaar.” Vanaf juli volgend jaar zal deze structurele financiële ondersteuning definitief tot het verleden behoren, met een beoogde besparing van 4,4 miljoen euro.
De verdoken partijfinanciering
Het effect van deze beslissing is direct voelbaar. Dit is niet alleen om een symbolische sanering, maar ook om politiek dynamiet. Het kabinet-Demir benadrukt dat het hier niet om kwetsbare werknemers gaat, maar veelal om hoogopgeleiden: beleidsmedewerkers, IT’ers en andere professionals die prima op de reguliere arbeidsmarkt terecht kunnen. Demir ziet hierin een vorm van “verdoken partijfinanciering,” vooral omdat politieke partijen jaarlijks al forse sommen uit de overheidskassa ontvangen.
Politieke instellingen moeten zelf besparen
Voor Demir is de maatregel vooral een kwestie van rechtvaardigheid. “We vragen de Vlaming elke dag om te besparen, maar politieke partijen, vakbonden of de Kerk hebben jarenlang de dans weten te ontspringen.” Onder de slogan “geen heilige huisjes” gooit Demir met deze beslissing meteen ook de handschoen naar andere geprivilegieerde instellingen in Vlaanderen. De boodschap is duidelijk: iedereen zal zijn deel moeten bijdragen.
Waar komt het vandaan?
Het systeem van DAC’s en Gesco’s, opgezet tijdens een donkere periode voor de arbeidsmarkt, is in de loop der decennia stelselmatig blijven voortbestaan. Hiermee konden honderden gesubsidieerde jobs behouden blijven. Niet alleen voor ngo’s, maar dus ook voor politici en parochies. Met dit verouderde systeem worden maar liefst 178 voltijdse equivalenten gefinancierd, een kostenpost die volgens Demir nu overbodig is geworden.
Begin van een bredere sanering
Deze maatregel is slechts het begin van een reeks structurele besparingen in de Vlaamse begroting. Met de hoge druk op de Vlaamse schatkist moet Demir 100 miljoen besparen in doelgroepenbeleid en arbeidssteun tegen eind volgend jaar. Demir die nog maar net minister van Onderwijs én Werk is - en geen burgemeester van Genk - ziet het als haar plicht om overtollige subsidies te schrappen. Ze wil hiermee naar eigen zeggen de Vlaamse belastingbetaler de zekerheid bieden dat het geld naar de juiste doelen gaat.
(Foto: Bert Van Den Broucke / Photonews)
