Medista-affaire escaleert: drie onderzoeken, miljoenencontracten en schimmige deals.
Het is je al opgevallen dat Frank Vandenbroucke de laatste maanden helemaal niet opvalt. Il faut le faire, om als de grote, misschien wel de allergrootste speler van Vooruit– hij is back bitches – onzichtbaar te blijven in de politieke stormen die ons land teisteren. Nu ja, Frank heeft zijn eigen stormen. Genoot hij als minister geen parlementaire onschendbaarheid, dan zou Frank wellicht slapeloze nachten beleven. Er lopen maar liefst drie gerechtelijke onderzoeken naar één en dezelfde affaire.
Een juridisch web van verdenkingen
De Medista-saga lijkt geen einde te kennen. Waar het ooit begon als een klacht van een Belgische logistieke speler, is het nu uitgegroeid tot een juridisch web van verdenkingen en schandalen dat uitmondt in drie gerechtelijke onderzoeken. De centrale vraag: hebben ambtenaren onder het toezicht van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke in 2022 bewust miljoenencontracten toegespeeld aan de Franse gigant Movianto? Met anticorruptiespeurders en onderzoeksrechters op de zaak, wordt de hele gang van zaken met een vergrootglas bekeken. En het gaat niet alleen om de verdeling van coronavaccins: er duikt ook een opvallend Oekraïne-contract op. Terwijl Vandenbroucke zelf buiten schot blijft door zijn parlementaire onschendbaarheid, worden ambtenaren op de rooster gelegd.
Medista trekt aan de bel: “Gesjoemel bij toewijzing coronavaccins”
Het hele onderzoek werd op gang gebracht door de aanhoudende klachten van Medista, een Belgisch bedrijf dat al langer in een juridische strijd verwikkeld is met de FOD Volksgezondheid. Medista beweert dat ambtenaren de Franse multinational Movianto actief bevoordeelden bij de toewijzing van een contract voor de distributie van coronavaccins. Er zouden zelfs cruciale interne documenten zijn doorgespeeld door een topambtenaar die kennelijk alles op alles zette om Movianto te helpen. Begin 2023 bevestigde een overheidsaudit dat de ambtenaar de wet op overheidsopdrachten had overtreden en Movianto zelfs van juridisch advies had voorzien. Bewijs voor gesjoemel was er toen nog niet, maar de verdenking lag er wel.
Oekraïne-contract: nog meer vragen dan antwoorden
Terwijl het onderzoek naar de vaccincontracten aanzwelt, komt er een ander verdacht contract aan het licht. Het gaat om een spoedopdracht van 1,4 miljoen euro om medische goederen naar de grens met Oekraïne te vervoeren, een deal die volgens de speurders op een ondoorzichtige manier werd toegekend. Dezelfde ambtenaar die het vaccindeal regelde, was hier wederom betrokken en schakelde Movianto in zonder openbare aanbesteding. Deze tweede deal lijkt, door de dubieuze timing en betrokken personen, meer dan toevallig te zijn.
Minister in de schijnwerpers, maar onschendbaar
Met alle aandacht die de zaak krijgt, groeit ook de druk op minister Vandenbroucke. Hoewel hij door parlementaire onschendbaarheid geen doelwit van het onderzoek is, wordt zijn verantwoordelijkheid voor de keuzes en handelingen van zijn ambtenaren steeds vaker in vraag gesteld. De oppositie, met Kamerlid Kathleen Depoorter (N-VA) voorop, laat niet na om hem in de Kamer aan te spreken op de bizarre beslissingen rond het Oekraïne-contract. Aanvankelijk bleef Vandenbroucke volhouden dat er “geen sprake was van gesjoemel,” maar na de druk besloot hij toch een onafhankelijk advocatenonderzoek in te schakelen. Dit onderzoek gaf hem enigszins gelijk, maar de speurders lijken er minder gerust op.
Afpersing, spionage en een complex juridisch mijnenveld
Het schandaal beperkt zich niet enkel tot mogelijke vriendendiensten en schimmige contracten. De Medista-affaire heeft zich intussen als een virus verspreid naar verschillende juridische domeinen. In Halle-Vilvoorde loopt een onderzoek naar een vermeende inbraak in een Medista-magazijn door medewerkers van Movianto, waarbij mogelijk bedrijfsinformatie zou zijn gestolen. Verder onderzoekt het gerecht of Medista de overheid trachtte af te persen met geheim gemaakte beelden, opgenomen door ingehuurde privédetectives. De vraag of deze beelden misschien onrechtmatig verkregen bewijsmateriaal zijn, houdt ook het onderzoek naar de corruptieverdachten in de tang.
Een drieledige juridische storm
Het resultaat? We bevinden ons midden in een storm van drie parallelle gerechtelijke onderzoeken die één en dezelfde affaire tot op de bodem willen uitpluizen. De impact op het ministerie van Volksgezondheid, de betrokken ambtenaren en Vandenbroucke zelf is niet te onderschatten. Terwijl de advocaten, anticorruptieonderzoekers en parlementsleden zich in deze juridische thriller vastbijten, vraagt de publieke opinie zich af of er aan het eind van deze affaire misschien - eindelijk - koppen zullen rollen.
