Vandaag is begonnen met de sloop van een enorme sloppenwijk op Mayotte. Mayotte is een Frans overzees departement, gelegen in de Indische Oceaan tussen Madagaskar en Mozambique.
Eerder bepaalde een rechtbank in Mamoudzou, de hoofdstad van Mayotte, dat de ontruiming van die krottenwijk bij de stad niet door mag gaan, omdat er geen wettelijke basis voor is en burgerrechten dreigen te worden geschonden. Het is bovendien niet duidelijk waar de bewoners naartoe kunnen. Het bestuur van de eilandengroep ging tegen die uitspraak succesvol in beroep.
Maandagochtend begonnen slopers dan met het vernietigen van de plaatstalen hutten in de sloppenwijk Talus 2 in Majicavo in het noordoosten van het eiland. De elektriciteits- en watervoorziening werd afgesloten. De sloop past binnen het plan op het eiland om de illegale migratie aan te pakken. Veel illegalen wonen in die sloppenwijken.
De operatie leidde aanvankelijk tot botsingen tussen jongeren en veiligheidstroepen in Mayotte en voedde politieke spanningen met de naburige archipel van de Comoren, waar de meeste migranten zonder papieren van het Franse eiland vandaan komen.
Van de naar schatting 350.000 inwoners van Mayotte heeft de helft niet de Franse nationaliteit.
In 2017, 2018 en 2022 braken op Mayotte ernstige onlusten uit als protest tegen de illegale immigratie vanuit de Comoren, Madagaskar en ook steeds meer van het Afrikaanse vasteland.
Mayotte begon vorige week opnieuw met het verdrijven van illegale migranten toen het de veerverbindingen met het Comorese eiland Anjouan heropende.
De spanning groeit volgens Trouw op die Franse eilandengroep Mayotte in de Indische Oceaan over de voorgenomen, grootscheepse uitzetting van migranten zonder papieren. Het plan is om duizenden ongedocumenteerde buitenlanders per boot terug te brengen naar de naburige archipel de Comoren, waar ze vandaan komen.
Trouw: “Voor deze omstreden operatie hebben de Franse autoriteiten een 1.800 koppen tellend contingent ordetroepen op de been gebracht, waaronder zich honderden politiemensen bevinden die speciaal zijn ingevlogen vanuit Frankrijk. "We zullen de operatie niet stoppen", verzekerde prefect Thierry Suquet onlangs.”
Mayotte ligt voor de oostkust van Afrika en behoorde vroeger tot de Comoren. Toen de Comoren in de jaren zeventig onafhankelijk werden, gaven de bewoners van Mayotte in een referendum aan bij Frankrijk te willen blijven horen.
De tropische eilandengroep met zijn vele lagunes en koraalriffen is tegenwoordig een zogeheten département d'outre-mer, een overzees departement, van Frankrijk. Daarmee is de kleine archipel een integraal onderdeel van Frankrijk, waar de Franse driekleur wappert en waar met de euro wordt betaald.
Trouw: “Mayotte is het armste departement van Frankrijk, met hoge werkloosheid en welig tierende criminaliteit. Acht op de tien mensen leven er onder de armoedegrens. Maar in vergelijking met de Comoren en het wat verder weg geleden Madagaskar is de archipel welvarend.”
Mayotte is dan ook een magneet voor Afrikaanse migranten die vaak in zogenoemde kwassa kwassa, krakkemikkige vissersbootjes, naar het eiland komen. Naar schatting de helft van de 350.000 bewoners heeft geen verblijfspapieren en de overgrote meerderheid van hen is afkomstig van de Comoren.
Trouw: “Dat leidt tot spanningen, die de laatste jaren meermaals ontaardden in heftige protesten tegen immigratie. En ook nu broeit het weer. Veel autochtonen zijn voorstander van de uitzettingsoperatie, maar een deel van de migranten verzet zich. Jeugdige sans-papiers wierpen de afgelopen dagen barricades van vuilcontainers en autobanden op, en raakten hier en daar slaags met de oproerpolitie.”
Intussen gooide Salime Mdéré, tweede man van het bestuur van de eilandengroep, onlangs extra olie op het vuur door de ongedocumenteerden (illegale migranten dus,red) op tv-zender Mayotte La Première af te schilderen als 'delinquenten', 'schooiers' en 'terroristen'. "Op een gegeven moment moet je ze misschien maar doden", stelde hij volgens Trouw voor.
Een bijkomend probleem is dat de autoriteiten op de Comoren hebben aangegeven niet bereid te zijn migranten terug te nemen.
Om de uitzetting toch door te kunnen zetten, onderhandelen de Franse autoriteiten volgens Trouw momenteel met de regering van de Comoren. In 2019 beloofde Parijs 150 miljoen euro aan ontwikkelingshulp aan de Comoren, in ruil voor medewerking bij de repatriëring van migranten en de strijd tegen mensensmokkel.
Het bestuur van Mayotte hoopt nu dat opnieuw afspraken kunnen worden gemaakt, zodat spoedig weer mensen kunnen worden teruggebracht. Prefect Suquet: "Het doel is om geen sloppen meer te hebben op Mayotte".
foto: screenshot verslag AFP