De antifascistische kogel is door de linkse kerk: Frontnacht komt er uiteindelijk niet.
Bovenaan de affiche prijkte Bronson, een Italiaanse band die volgens De Morgen werd opgericht door leden van CasaPound Italia. “Die extreemrechtse organisatie beschrijft zichzelf als ‘fascisten van het derde millennium’ en verschillende leden werden reeds aangeklaagd en vervolgd voor geweld tegen migranten, minderheden en politieke tegenstanders.”
De band houdt volgens de krant van DPG zijn liefde voor dictator Benito Mussolini niet geheim. “Op hun sociale media en in hun videoclips poseren ze voor het Palazzo della Civiltà Italiana. Het ‘vierkante Colosseum’ werd in 1938 gebouwd in opdracht van de fascistisch dictator en versierd met zijn quotes. Het moest de grootsheid van Italië verbeelden in een nieuwe fascistische wereldorde.”
Minder geweten is dat er hier ook fans waren van Mussolini. De grote koning-soldaat Albert I bijvoorbeeld bewonderde de Italiaan vanaf midden de jaren 20. En Albert I was hier zeker niet de enige.
Dat is uiteraard maar een detail. De echte vraag is of Frontnacht verboden moest worden. Iedereen is Charlie tot het begint te nijpen en te schuren. Vrijheid van mening is niet altijd vrijheid van meningsuiting.
In zijn klassieker De Open Samenleving en Haar Vijanden beschreef Karl Popper die "paradox van de tolerantie". Hij publiceerde het boek in 1945 als een waarschuwing gericht aan democratische (of "open") samenlevingen, die net geconfronteerd waren met het totalitaire systeem van het fascisme en nu het totalitaire Sovjet-systeem naast zich zagen staan. De paradox van de tolerantie formuleerde Popper zo:
"Als we ongelimiteerd tolerant zijn, zelfs jegens hen die zelf intolerant zijn, als we niet bereid zijn een tolerante samenleving te verdedigen tegen de aanvallen van de intolerante medemens, dan zal de tolerante mens te gronde gaan, en met hem de tolerantie."
Geherformuleerd: wanneer we als democratische samenleving geconfronteerd worden met intolerantie - en dat uit zich bij voorbeeld in het afwijzen van rationele argumenten ten voordele van doctrinaire slogans of verbaal en ander geweld - dan heeft die democratische samenleving het recht, zelfs de plicht, om zich daar tegenover intolerant op te stellen. Doet ze dat niet, dan is ze tot de ondergang gedoemd.
Persoonlijk meen ik dat Popper zich vergist. Hij onderschat de weerbaarheid en veerkracht van een tolerante samenleving. Hij onderschat het contraproductief effect van verbieden. Hij onderschat het subjectieve element dat altijd meespeelt, en de emoties.
Vrijheid van denken is absoluut en zelfs het uiten van abjecte meningen hoort daarbij. Het verbieden van Frontnacht is dan ook een zwaktebod.
